21. Yüzyıl 'virüs Çağı' Oldu
Ebola, Corona, H1N1 ve H5N1 gibi virüsler, 21. yüzyıla damgasını vururken, özellikle son 15 yılda binlerce kişinin ölümüne yol açtı.
Son zamanlarda Güney Amerika ülkelerinde baş gösteren Zika salgını, virüslerin sebep olduğu hastalıkları bir kez daha gündeme taşıdı.
Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre, dünya 2000 yılından bu yana Ebola, domuz gribi olarak da bilinen H1N1, SARS ve MERS olmak üzere dört büyük salgın yaşadı.
Bu virüslerin sebep olduğu hastalıkların birçoğunun özgün tedavisi veya aşısı bulunmazken, en fazla ölüm domuz gribi ve Ebola salgınında meydana geldi.
EN ÖLÜMCÜL VİRÜS EBOLA OLDU
İlk kez 1976 yılında Kongo'da ortaya çıkan Ebola, 2013 yılının aralık ayında Batı Afrika'da yeniden görülmeye başlandı.
Gine'de rastlanan ve yayılan Ebola virüsü, daha sonra Liberya ve Sierra Leone'ye sıçrarken, sonrasında 7 ülkede daha Ebola vakaları tespit edildi.
DSÖ'nün son verilere göre, Ebola vakası sayısı 28 bin 638’i buldu. Bu vakalardan 11 bininde ise hasta hayatını kaybetti.
Ebola ile mücadele için aşının geliştirilmesi yönünde çalışmalar devam ediyor. Küresel Aşı ve Aşılama Birliği (GAVI), bunun için 5 milyon dolarlık yardımda bulunacağını açıkladı.
SON 50 YILIN EN ÖNEMLİ SALGINI H1N1
DSÖ tarafından "geniş çaplı salgın" olarak tanımlanan, domuz gribi olarak da bilinen "Influenza (grip) H1N1", son 50 yılın en mühim salgını olarak kabul ediliyor.
Meksika'da 2009'un Mart ayında kitlesel salgına dönüşerek ortaya çıkan hastalık, domuzlarda görülen bir tür grip virüsünün genetik değişim geçirmesi sebebiyle "domuz gribi" adını aldı.
Salgın, Amerika kıtasının ardından Mart 2009'dan itibaren tüm dünyaya yayıldı.
Klinik belirtileri mevsimsel gripten farklı olmayan hastalığın en mühim farkı, toplumun büyük kesiminin daha önceden bu ve benzeri virüslerle karşılaşmamış olması. Bu sebeple dünya nüfusunun mühim bir kısmının hastalığa açık olduğu belirtiliyor.
Bu pandemik grip (H1N1) için geliştirilen aşı şu anda ABD, İsveç ve Macaristan’da kullanılıyor.
SARS
Şiddetli akut solunum yolu sendromu (SARS), ilk 2003 yılının şubat ayında Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’da gözlemlendi.
Virüs, kısa sürede Hong Kong'dan 37 ülkede yayıldı. Bu noktada dünya genelinde, 1 Kasım 2002-31 Temmuz 2003 arası 9 ayda, 8 bin 422 kişide SARS vakasına rastlanırken, bunların 916'sı ölümle sonuçlandı.
Ancak, 2004 yılından bu yana dünyanın herhangi bir yerinden bildirilmiş SARS-CoV enfeksiyonu yok.
MERS
Bir Corona virüsü enfeksiyonu olan Ortadoğu Solunum Sendromu (MERS), ilk kez 2012'nin Eylül ayında Suudi Arabistan'da ortaya çıktı.
Sağlık Bakanlığı, ülkede 186 kişiye MERS teşhisi konulduğunu belirtirken, Suudi Arabistan'da son üç senede MERS virüsünü kapan 950 kişiden 412'si hayatını yitirdi.
MERS tanısı konan hastaların yaklaşık yüzde 35-40'ının hayatını kaybettiği biliniyor. Ancak bazı hastalarda MERS hafif belirtilerle atlatılabiliyor.
Kuş giribi de korkuttu
Halk arasında tavuk vebası veya kuş gribi olarak da bilinen A grubu grip virüsler, kanatlı hayvanlarda solunum ve sinir sistemine ait belirtilerle birlikte ölüme sebep olan çok bulaşıcı bir hastalığa yol açıyor.
Uluslararası Salgınlar Ofisi (OIE) verilerine göre, 2003-2008 yıllarında evcil ve yabani hayvanlarda, toplam 61 ülkede 5 binin üzerinde kuş gribi vakası rapor edildi.
DSÖ verilerine göre kuş gribi sebebiyle 245 kişi hayatını kaybetti.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
İlk kez 1944 yılında Batı Kırım'da rastlanan Kırım-Kongo Hemorajik Ateş'in (KKHA), keneler tarafından taşınan hayvan kaynaklı bir enfeksiyon olduğu biliniyor. Son yıllarda tedâvide görülen gelişmelere rağmen, bu enfeksiyonlarda ölüm oranlarının halâ yüksek olduğu belirtiliyor.
Hastalığın ateş, baş ağrısı, halsizlik, yüz ve göğüste kırmızı döküntüler ve gözlerde kızarıklık, gövde, kol ve bacaklarda morluklar, burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan görülmesi gibi belirtileri bulunuyor.
ZİKA
İlk kez 1947 yılında Uganda’nın Zika Ormanları'ndaki maymunlarda görülen virüs, 2015'in mayıs ayında Aedes cinsi dişi sivrisinekler yoluyla yayılarak, Brezilya’da patlak verdi.
Araştırmacılar, Zika virüsünün hamile kadınlara bulaşması halinde, yeni doğan bebeklerde nöro-gelişimsel bozukluk olan "mikrosefali (küçük kafa)" ortaya çıkabildiğine işaret ediyor.
Zika virüsünün yayıldığı Brezilya'da, ekim ayından bu yana 3 bin 500'den fazla bebeğe "mikrosefali" teşhisi konuldu. Son olarak Hawaii adalarında yeni doğan bir bebekte Zika virüsü kaynaklı doğum kusuru tespit edildi. Şimdiye kadar, beyin fonksiyonlarında bozukluklara sebep olan Zika virüsünü taşıyan 51 bebeğin hayatını kaybettiği biliniyor.
DSÖ, 23 ülkede görülen Zika virüsünün özellikle Güney Amerika’da yayılmaya devam ettiğini duyurdu.
Kaynak: AA
YORUMLAR