Abdest veya Gusül Alırken Kullanılacak Su Miktarı ile İlgili Hadisler
Peygamber (sav.) Efendimiz ne kadar suyla abdest ve gusül alırdı? Abdest alırken veya banyo yaparken ne kadar su kullanılmalı? Abdest için yeterli/gerekli su miktarı ile ilgili hadisler...
Aişe radıyallahu anha’dan rivâyet edildiğine göre, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem bir sa’ (su) ile yıkanır, bir müd(su) ile abdest alırdı, demiştir. (Ebû Dâvûd, Taharet, 44/92; Buharî, Kitâb’ut-Tahâret, b. 49, s. 58; Müslim, Kitâb’ut-Tahâret, b. 10, n. 325, s. 257, c. 1; Neseî, Kitâb’ut-Tahâret, b. 19, n. 347)
Hadisin Açıklaması
Bir sa’ 1040 dirhemdir. Bu günkü ölçü ile 3333 gram kadar tutar. Bir müd avuç dolusu su alan bir ölçektir. Bir litreye yakındır. Bir rivâyette bir müd, bir sa’ın dörtte biri kadardır. (Kamus terc. c. 2, s. 15) Bu durumda bir müd 832 gram su alan bir kaptır. Bir avuç su ile abdest almak, üçbin üçyüz otuzüç gram su ile gusül yapmak suyun kıt olduğu anlarda olabilir.
Suyun müsait olduğu yerlerde sünnete uygun olarak her azayı üçer kere yıkayarak abdest almalı, gusül etmelidir. Rasûl-i Ekrem, bazı kere bir müd, bazı kere müddün üçte ikisi kadar su ile abdest alırdı. Bu hadis-i şerif israf etmeksizin az veya biraz çok su ile abdest anılabileceğine delildir.
*
Câbir radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre şöyle demiştir:
Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem bir sa’ su ile yıkanır, bir müd (su) ile abdest alırdı. (Ebû Dâvûd, Taharet, 44/93)
*
Habîb-ul-Ensarî radıyallahu anh demiştir ki: Ubbat bin Temim’den işittim. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’e bir kap getirildi. İçinde bir müddün üçte ikisi kadar su vardı, onunla abdest aldı. (Ebû Dâvûd, Taharet, 44/94; Neseî, Kitâb’ut-Tahâret, b. 19, n. 74, s. 58)
Bir müd yaklaşık 833 gram, üçte ikisi 555 gram eder.
Hadisin Açıklaması
Rasûl-i Ekrem Efendimizin aldığı abdestle rivâyet edilen en az su miktarı budur. Bir müddün üçte ikisi kadar su az bir sudur. Bununla abdest alışı bize ruhsat yolunu göstermek içindir. Yoksa sadece bu miktar su ile abdest alınır demek değildir. Fazlası bulunmadığı zamanda az su ile de abdest alınır demektir.
*
Enes radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre şöyle demiştir. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem iki rıtıl su alacak bir kapla abdest alır, bir sâ miktarı su ile de gusül ederdi.
Abdullah bin Cebr Enes’in şöyle dediğini işitti. Rasûlullah bir mekkuk (su) ile yıkanırdı dedi. (İki rıtlı) zikretmedi.
Ebû Dâvud dedi ki: “Ben Ahmed bin Hanbel’i bir sâ’ beş rıtıldır” derken işittim.
Yine Ebû Dâvud dedi ki; Bu miktar sa’ İbn-i Ebî Zi’b’in sâ’ıdır. Onun sa’ı da Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’in sâ’ıdır. (Ebû Dâvûd, Taharet, 44/95; Neseî, Kitâb’ut-Tahâret, b. 19, n. 73, s. 58; Müslim, Kitâb’ut-Tahâret, b. 10, c. 1, n. 325/51; Buharî Kitâb’ut-Tahâret, b. 49, s. 58, c. 1)
Hadisin Açıklaması
MEKKUK: Su içecek tas ve bir ölçektir ki, bir buçuk sâ’ alır. Bir rivâyete göre yarım rıtıl alır, yahut Rasûlullah Efendimizin müddü ile yirmidört müd alır. (Kamus tercümesi c. 3, s. 1122) Mekkuk beş litre kadar su alan bir kaptır, diyebiliriz. Rıtıl sa’ın beşte biri olunca yaklaşık 665 gram su alan kaptır.
Kaynak: İbrahim Koçaşlı, Sünen-i Ebî Davud ve Tercemesi, Erkam Yayınları