Abdullah Bin Mes’ûd (r.a) kimdir? İlk Müslümanlardan ve aşere-i mübeşşereden biri olan Abdullah bin Mes’ûd’un (r.a.) hayatı...

Abdullah bin Mes’ûd radıyallahu anh’ın ailesi ve İslâm’dan önceki hayatı hakkında fazla bilgi yoktur.

ABDULLAH BİN MES’ÛD (R.A) KİMDİR?

Abdullah bin Mes’ûd radıyallahu anh; Babası Mes’ûd, annesinin adı Ümmü Abd’tır. Hüzelî kabilesindendir.

Abdullah bin Mes’ûd’un (r.a.) İslam’a Hizmetleri

İslâm’dan önce kendisi dürüst, terbiyeli bir insan olarak tanınan Abdullah bin Mes’ûd İslâmın yayılışını işitir işitmez İslam’a girmiş, Rasûlullah’ın yanından hiç ayrılmamış, hem hizmetinde bulunmuş, hem de inen vahyin hafızlığını yapmıştı.

Bizzat Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellemden 70 sûre ezberlemiştir. Abdullah bin Mes’ûd Mekke devrinde müşriklerden çok eza çekenlerdendi. Çünkü onun Mekke’de yakınlarından kimse yoktu, kendisi zayıf bünyeli idi. Buna karşılık çok cesaretli, iman ve aşkı volkan gibi kaynayanlardandı. Kur’an’ı hiç çekinmeden Kabe önünde müşriklerin arasında yüksek sesle okur, onların hücumuna hedef olurdu.

Önce Habeşistan’a hicret için çöllere düştü, sonra Medine’ye giderek Muaz bin Cebel’e misafir oldu. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz Medine’ye hicret buyurduğu zaman İbn-i Mes’ûd’a bir yer verdi. İbn-i Mes’ûd da orada ikamet etti.

İbn-i Mes’ûd radıyallahu anh Bedir Savaşında yaralanan Ebû Cehil’in kafasını keserek onun İslam’a yaptığı zulmün cezasını kılıcı ile vermiş oldu. İbn-i Mes’ûd hazretleri, Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in bütün gazalarına iştirak etmiş ve her gazada büyük hizmette bulunmuştur.

Ashabın kurrâlarındandır. Onun Kur’an okuyuşu Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Efendimizi bile mest etmişti. Onun hakkında, “Kim Kur’an’ı Kerim-i indirildiği gibi okumak isterse onu Ümmü Abd’in oğlunun okuyuşu üzere okusun,” buyurmuştu. Aynı zamanda ashab-ı kirâmın fakihlerindendir. Tefsir hakkında en çok rivâyeti olan zatlardan birisidir.

Abdullah bin Mes’ûd (r.a.) Kaç Hadis Rivayet Etmiştir?

Hadis rivâyetinde çok titiz olduğu için çok hadis rivâyet etmezdi, buna rağmen kendisinden 848 hadis rivâyet olunmuştur. Bunlardan 64 ünü Buharî ve Müslim ortak olarak naklederler. 12 sini Buharî, 35 in Müslim tek olarak rivâyet ederler. İbn-i Mes’ûd radıyallahu anh hicretin 20. ci yılında Hz. Ömer tarafından Kûfe’ye kadı tayin edilmiş, Hz. Osman’ın son günlerine kadar kadı olarak kalmıştır. Sonra Kale Hazinesine Maliye Vekili olmuştur. Hz. Ebû Zer Rebze’de yalnız başına vefat ettiğinden onun cenaze namazını İbn-i Mes’ûd kıldırmıştır. Hicretin 32. ci yılı 60 yaşına basmıştır. Bir gece rüyasında Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellemi görür Fahr-i Kâinat sallallahu aleyhi ve sellem İbn-i Mes’ûd’a “bana gel,” buyurur. İbn-i Mes’ûd da bu daveti kabul eder. Bunun üzerine hastalanır. Medine’de vefat eder. Cenaze namazını bizzat Halife Hz. Osman kıldırmış, kabrine ise Osman bin Maz’un indirmiştir.

Abdullah bin Mes’ûd’un (r.a.) Talebeleri

İbn Mes’ûd hazretleri, ashab-ı kirâm arasında en çok talebesi olan sahabidir. Her biri bir şöhret olan Alkame, Esved, Mesruk, Ubeyde, Haris, Kadı Şureyh gibi zatlar İbn-i Mes’ûd’tan feyz aldılar. İbn-i Mes’ûd hazretleri geceleri herkes uyuyunca Kur’an okur, seher vakti olunca tesbih ve istiğfarla meşgul olurdu. Son derece ibadetkâr, sünnet-i seniyenin yaşanan bir numunesi idi.

Bid’atlarla mücadele eder, sünneti yaşatmaya son derece gayret ederdi. Kûfe’de onun bıraktığı ilim ve irfanın eseri asırlarca silinmemiştir. Allah kendisinden razı olsun. (Tezkiratul Huffâr, c. 1, s. 13)

Kaynak: İbrahim Koçaşlı, Sünen-i Ebî Davud ve Tercemesi, Erkam Yayınları

İslam ve İhsan