Allah’ın Subuti Sıfatları Nelerdir?
Allâh’ın zâtında olup yarattığı canlılara da bir kısmını verdiği sıfatlardır. Allâh’ın subuti sıfatları, zâtî sıfatları gibi ezelîdir, yok olmayacaktır. Fakat diğer canlılarda sınırlı bulunan bu sıfatlar fânîdir, yok olacaktır.
Allâh’ın subûtî sıfatları, sekiz tanedir:
1- HAYAT
Diri olmak Allah -celle celâlühü- kendine has bir hayat sı- fatı ile vasıflanmıştır. Allah -celle celâlühü- sonu olmayan bir hayat sahibidir. Fakat diğer canlıların diriliği sınırlıdır. “Allah -celle celâlühü- Hay’dır (devamlı diridir), Kayyum’dur (devamlı vardır).” (el-Bakara, 255)
2- İLİM
Bilmek Allah -celle celâlühü- her şeyi bilir, her şeyden ha- berdardır. O’nun bilgisi dışında bir yaprak dahî kıpırdamaz. O’nun bilmesi, yarattığı varlıkların bilmesi gibi sınırlı ve basit olmayıp bütün kâinatı kuşatıcı- dır. Şüphesiz ki Allah -celle celâlühü- her şeyi bilir ve hiçbir varlık kendi hareketini, kendi düşüncesini O’ndan saklayamaz. “Bilmez mi O yaratan ki, her şeyi görüp bilmektedir ve her şeyden haberdardır.” (el-Mülk, 14)
3- SEMÎ
İşitmek demektir. Allâh’ın işitmesi, yaratılanların işitmesi gibi sınırlı değildir. O, her şeyi işitir, O’nun işitemeyeceği hiçbir şey “Mu- hakkak ki Allah her şeyi işitir.” (el-Hâc, 75)
4- BASAR
Görmek Allah -celle celâlühü-’nün görme sıfatı da yarattığı varlıkların görmesi gibi sınırlı değildir. O, her şeyi sınırsız olan basar sıfatı ile görür O’nun göremeyeceği hiçbir şey yoktur. “Allah’tan korkun ve bilin ki, şüphesiz Allah -celle celâlühü-, bütün yaptıklarınızı görür.”(el-Bakara, 233)
5- İRADE
Dilemek Allah -celle celâlühü- dilediği ve istediği her şeyi yapar. Kâinatta olan her şey, O’nun dilemesi ile olmuş ve olacaktır. O’nun iste- yip de yapamayacağı hiçbir şey yoktur. “Allah -celle celâlühü- bir şeyi dilediği zaman ona “Ol!” der, o da hemen olur.”(Yasin, 82)
6- KUDRET
Gücü yetmek Allâh’ın gücü her şeye yeter, gücü- nün sınırı ve yetmeyeceği hiçbir şey yoktur. Allah -celle celâlühü- her şeyi yarat- maya, yok etmeye gücü yeten tek varlıktır. Kâinattaki bu muhteşem nizam, O’nun sınırsız güç ve kuvvet sahibi olduğunun açık bir delilidir. “Allah -celle celâlühü- çok güçlüdür, çok üstündür.” (el-Ahzab, 25)
7- KELÂM
Konuşmak Allâh’ın konuşması, bizim konuşmamız gibi değildir. Zira bizim konuşmamız için ağız, dil, ses gibi vasıtalara ihtiyacı- mız vardır ve bizim konuşmamızın başı ve sonu vardır. Fakat Allah -celle celâlü- hü- bunların hiçbirine ihtiyaç duymadan, sonu olmayan kelam sıfatı ile şânına layık bir şekilde, dilediği ile konuşur. Meselâ Kur’ân-ı Kerîm, Allâh’ın bir kelâ- mıdır. “O rasûllerden bazıları var ki, Allah -celle celâlühü- onlarla konuştu.” (el-Bakara 253)
8- TEKVÎN
Var etmek, icat etmek Allah -celle celâlühü- yaratıcıdır, yoktan var edendir. “Yerleri, gökleri ve içindekileri, kısaca kâinatta bulu- nan her şeyi yoktan var eden O’dur.” (el-En’âm, 102)