Ameli Mezhepler Hangileridir?

Sorularla İslam

Ameli mezhepler nelerdir? Ameli mezhepler kaç tanedir? Ameli (amelde) mezhepler ve kurucuları…

Sünni Müslümanlar arasında yaygın amelde mezhepler Hanefi, Şafii, Maliki ve Hanbeli olmak üzere dörttür.

AMELİ MEZHEPLER VE KURUCULARI

  1. Hanefi Mezhebi ve Kurucusu

Hanefi mezhebinin kurucusu İmam A’zam’dır. Adı Nu’mân, babasının adı Sâbit, künyesi ise Ebû Hanîfe’dir.

Hicri 80 (M. 699) yılında Kûfe’de doğmuştur.

Ataları, Horasan illerinden Kûfe’ye göç etmiş olan İmam A’zam büyük ihtimalle Türk’tür.

Çok iyi bir eğitim görmüş, pek çok bilginlerden ders almıştır. 18 yıl aralıksız ünlü hocalarından Hammâd b. Ebî Süleymân’ın derslerine devam etmiştir. Hammad’ın ölümünden sonra onun yerine geçerek dersleri devam ettirmiştir.

İmam A’zam, bin civarında öğrenci yetiştirmiştir. İmam Ebû Yûsuf (H. 113-182/M.731-798), İmam Muhammed ibn Hasan eş-Şeybânî (H. 132-189/M. 749-804) ve Zufer ibn Huzeyl (H. 110-158/M. 728-775) en meşhurlarındandır. Aynı zamanda bunlar, Hanefi mezhebinin ilk müctehidleridir.

Abbasi halifelerinden Mansûr, İmam A’zam’a Bağdat kadılığı (hâkimliği) teklif etmişti. İmam A’zam, bu teklifi kabul etmeyince onu hapse atmışlar ve dövmüşlerdi. Öyle ki dayağın etkisiyle 70 yaşında iken Hicri 150 (M. 767) yılında Allah’ın rahmetine kavuşmuştur.

Hanefi mezhebi önce Irak’ta, daha sonra da Mısır, Hindistan ve Türk ülkelerinde olmak üzere her tarafta yayılmıştır.

  1. Maliki Mezhebi ve Kurucusu

Maliki mezhebinin kurucusu İmam Mâlik bin Enes’tir.

Hicri 93 (M. 712) yılında Medine-i Münevvere’de doğmuş, burada büyümüş ve yetişmiştir. İmam A’zam ve İmam Ebû Yûsuf’la da görüşmüştür. Medine halkının bilgini ve imamıdır.

İmam Mâlik’in belli başlı eseri Kitâb el-Muvatta’dır. Fıkıh (İslam Hukuku) tertibine göre yazılmış ilk hadis kitabı sayılır.

Bu büyük İslam bilgini, Hicri 179 (M. 795) yılında Medine-i Münevvere’de Hakk’ın rahmetine kavuşmuştur.

Maliki mezhebi Medine’de ortaya çıkmış Hicaz’da, Afrika’da ve Endülüs’te yayılmıştır.

  1. Şafii Mezhebi ve Kurucusu

Şafii mezhebinin kurucusu, İmam Muhammed b. İdrîs eş-Şâfi’dir.

İmam Şâfi Hicri 150 (M. 767) yılında Gazze’de doğmuş, 204 (M. 819) yılında Mısır’da Allah’ın rahmetine kavuşmuştur.

İmam Şâfi büyük bir İslam bilginidir. İmam Mâlik ve İmam Muhammed’den ders okumuştur.

İmam Şâfi, Arap Dili’ni, şiir ve tarihini çok iyi bilirdi.

Şafii mezhebi Mısır’da, Güney Arabistan’da, Doğu Afrika’da, Azerbeycan’da, Doğu Anadolu’da, Endonezya ve Cava’da yayılmıştır.

  1. Hanbeli Mezhebi ve Kurucusu

Hanbeli mezhebinin kurucusu İmam Ahmed bin Hanbel’dir. Hicri 164 (M. 780) yılında Bağdat’ta doğmuş, 241 (M. 855) yılında yine Bağdat’ta Allah’ın rahmetine kavuşmuştur.

Mekke, Medine, Şam gibi pek çok İslam merkezlerini gezen Ahmed bin Hanbel, İmam Şâfi’den de ders almıştır.

Ahmed bin Hanbel, büyük bir müfessir ve Hadis bilginidir. 40.000’den fazla Hadis ihtiva eden Müsned’i meşhurdur.

Hanbeli mezhebi Bağdat, Mısır, Suriye ve Hicaz’da yayılmıştır.

Kaynak: İslam İlmihali, Diyanet