Askıya Ekmeği Değil Kalbimizi Koyuyoruz

Ecdadımız daha  küçük yaşta olan evlatlarına ellerindekilerini ihtiyaç sahibini verebilmeyi öğretmiştir. Askıda ekmek; bu fani alemde baki dostluklar kurabilmek için görünmez bir bağdır.  Aslında askıya koyduğumuz sadece ekmek değildir; kalbimiz, vicdanımızdır.

İnsanoğlu eşi, dostu, arkadaşları ve çevresi ile bir bütündür. Yardımlaşma ve dayanışma toplum fertlerinin sahip olması gereken en güzel özelliklerindendir. Bir arada yaşayan insanlar sürekli yardımlaşma içerisinde olursa hem daha mutlu hem de daha huzurlu olur. Toplumsal dayanışmanın çok güzel bir örneğidir bu; ekmeğini paylaşabilmek…

Osmanlıdan günümüze gelen bu asil davranış sadece müslüman yoksul kardeşlerimize değil, müslim- gayri müslim ayırt etmeksizin her ırktan insanı kapsamaktaydı. Bu insani yardım “Askıda Ekmek” tanımı ile bilinmektedir. Peki bu nasıl oluyor? Fırından günlük ihtiyacınız olan 2 ekmek aldığınız da, 3 ekmek parası veriyorsunuz. Vermiş olduğunuz bir ekmek askıda ilan ediliyor. Parası olmayan vatandaşımızda, o ekmeği bedelsiz alabiliyor.

Osmanlıdaki zarafet sadece askıdaki ekmekle kalmadı. Zengin olan kişiler bir dükkana girer ve veresiye defterini isterdi. Rastgele açtığı sayfada ismini bile öğrenmeden borçlu olan kişinin borcunu öder  “Bu borçları silin, Allah kabul etsin” deyip kendisini tanıtmadan çıkıp giderdi. Gizli verilen sadakların, açıktan verilen nafile sadakadan yetmiş kat daha sevap olduğunu bilen zevat, yardımlarını mümkün olduğunca gizli yapmaya gayret ederdi. Ecdadımız sağ el ile verdiğini sol elinden bile gizler, yaptıkları iyilikleri unutur giderlerdi.

YARDIM GELENEĞİNİN SİMGESİ

Yardım geleneğinin simgesi sadaka taşları da hakeza öyleydi. Fakirin onurunu korumak, zenginin ise yardım esnasında gururlanmasını engellemek için yapılan müstesna bir örnektir.

Vakıflar sayesinde binlerce ciltlik kütüphaneler kurulmuş ve halkın kültürel seviyesi artmış, kurulan imarethaneler (aş evi) ile binlerce yoksul insan karnını doyurmuştur.

Efendimiz (s.a.v.) “Kim kardeşinin ihtiyacını görürse Allah’ta onun ihtiyacını görür. Kim bir Müslümanı bir sıkıntıdan kurtarırsa Allah’ta o sebeple onu kıyamet günü sıkıntısından kurtarır. Kim bir Müslümanın ayıpların örterse Allah’ta kıyamet günü onun ayıpların örter” buyurmuştur.

Ecdadımız daha  küçük yaşta olan evlatlarına ellerindekilerini ihtiyaç sahibini verebilmeyi öğretmiştir. Askıda ekmek; bu fani alemde baki dostluklar kurabilmek için görünmez bir bağdır.  Aslında askıya koyduğumuz sadece ekmek değildir; kalbimiz, vicdanımızdır. Bizler verdikçe zenginleşiyoruz, verdikçe gönül alemimizdeki yüklerden kurtuluyoruz. En önemlisi de kendimizi karşımızdaki insanın yerine koyuyor ve acısını sinemizde hissediyoruz.

Kaynak: Kübra Durmuş, Altınoluk Dergisi, 375. Sayı

İslam ve İhsan

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.