Avâmdan Bâzı Mürîdlerin Letâifi Alenî Çalışırken İlmiye Sınıfından Olanların Çalışmıyor Sebebi Nedir?

Avâmdan bâzı mürîdlerin letâifi alenî çalışıyor. Buna mukâbil il-miye sınıfından olanların çalışmıyor. Sebebi nedir?

Letâifin avâmdan bâzılarında alenî olarak çalışıyor olması, tek başına bir üstünlük sebebi değildir. Sâdece kalbin zikir yeteneğini gösterir. Bu istîdâdın ibâdet, ihlâs ve güzel ahlâk ile birleşmesi kişide kemâl yolunu açar. İlmiye sınıfından kimselerin letâifinin diğerlerine göre daha geç çalışması, kendileri için bir nakîsa olarak değerlendirilmemelidir. Zekâ gibi kalbin de yetenekleri şahıslara göre değişir. Ancak zekâsı gelişmiş ve zihnî kâbiliyetleri öne çıkmış bir insandan kalbî faaliyetlerinin de aynı boyutta olması beklenerek yanlış yargıya varılmamalıdır.

Avâmdan olan kişi sâdece kalbine yoğunlaştığı ve teslîmiyeti de fazla olduğu için belki daha çabuk yol almaktadır. İlmiyeden olan kişi, iyi bir biçimde kalbine yoğunlaşabilse o da süratle yol alır. İlim ve teslîmiyete dayalı sülûk, erdiricilik bakımından diğerinden geri değil, daha ileridir. Fakat yoğunlaşma ve teslîmiyet her zaman aynı oranda mümkün olamamaktadır. Nitekim ilim ehlinden kişilerin teslîmiyet ve yoğunlaşma sâyesinde avâmla kıyaslanamayacak bir süratte yol aldıklarının örnekleri tasavvuf târihinde pek çoktur.

Kaynak: Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz, 300 Soruda Tasavvufi Hayat, Erkam Yayınları