Ayasofya'nın Yıkılmamasında Mimar Sinan'ın Rolü

Mimar Sinan, Ayasofya'nın temellerini öyle bir mimari dehayla sağlamlaştırmıştır ki nice şiddetli depremler görmesine rağmen hâlâ ayakta kalmayı başarmıştır.

Mîmarbaşı Koca Sinan, Süleymâniye ve Selimiye gibi iki büyük muazzam eseri dolayısıyla daha yaşarken kıymeti anlaşılmış ve o, eşi benzeri bulunmaz bir sanatkâr hüviyetiyle tebârüz etmiştir. Artık projeler sormak için meslektaşları her yerden ona gelmekte ve Devlet-i Aliyye’nin üç kıtadaki îmar faaliyetleri onun tedkîkinden geçmektedir.

Bu cümleden olarak Sinan, 2. Selîm Han zamanında Ayasofya’yı, etrafını saran ve ona zarar verir duruma gelen evlerden temizlemiş, takviye payandalarıyla binâyı âdeta yeniden inşâ edercesine tâmir ederek çökmekten kurtarmıştır.

Bu vesîleyle Sinan, öncekilere ilâve olarak câmiye iki minâre daha yapmış ve âdeta eseri kucaklatıp yükselterek binâya bugünkü maddî ve mânevî şeklini vermiştir. İşte âbideyi hâlâ ayakta tutan da, bu dâhiyâne müdâhaleler olmuştur.

Ayrıca Sinan, 2. Selîm Han için Ayasofya bahçesine bir de türbe inşâ etmiştir. Koca Sinan’ın Ayasofya’ya bu ihtimâmı, onun fethin sembolü olarak teşrifatta birinci sırayı almasındandır.

Kaynak: Osman Nuri Topbaş / Osmanlı, Erkam Yayınları