Bakteriler Elektrik Üretebilir mi?

Hollandalı ve Amerikalı bir araştırmacı grubu okyanus diplerinin tortularında (sediment) bazı bakterilerin elektrik akımını sağlayan bir kablo oluşturduklarını keşfetti. Yapılan gözlemlere göre bakteriler, elektron üretebilmekte ve bu elektronların bir bakteriden diğerine geçmesi ile ölçülebilir bir elektrik akımı elde edilmekte.

Hayvanlar arasındaki dayanışma ve işbirliğinin örneklerini çeşitli bilimsel dergilerde okumuşuzdur veya belgeseller sayesinde şahid olmuşuzdur. Afrika’da bazı kuş türlerinin (Buphagus africanus;) zebraların, antilopların sırtlarındaki böcekleri yemesinden tutun, kırmızı orman karıncalarının, yaşadıkları ağaçları tırtıldan ve bitlerden korumasına kadar birçok güzel örnek, bu dünya’nın muhteşem bir ahenk içerisinde olduğunu ve yardımlaşmanın rekabete ağır bastığını gözler önüne seriyor… Bütün bunlardan canlılar aleminde yalnızlığın olmadığının sonucuna da varabiliriz. Şimdiyse bu dayanışma örneklerine bir yenisi daha eklendi! Hollandalı ve Amerikalı bir araştırmacı grubu, okyanus diplerinin tortularında (sediment) bazı bakterilerin elektrik akımını sağlayan bir kablo oluşturduklarını keşfettiler.

ARAŞTIRMACILARI HAYRETLER İÇİNDE BIRAKAN OLAY

Bu elektrik akımlarının kaynağını araştırırken, hayretler içerisinde, onbinlerce ardı ardına sıralanmış bakteri zincirlerinin bir santimetre uzunluğunda ince teller oluşturduklarını gördüler. Ve anlaşıldı ki bakteriler elektron üretmekte ve bu elektronların bir bakteriden diğerine geçmesi ile ölçülebilir bir elektrik akımı meydana getirmekteler.

Tek bir bakteri içinde elektron üretilmesi bilinir bir durum iken bir bakteriden diğer bir bakteriye elektronların geçmesi, bilim adamları için heyecan vericiydi.

İLAHİ DÜZEN HER YERDE MEVCUT

Diplerdeki tortularda iki tabaka var ve bunların ikisinde de bakteri toplulukları yaşamakta. Suyla temasta olan tortunun yüzeyinde oksijen bulunurken, derin tabakada oksijen mevcut değil. Oksijenden mahrum bakteri topluluğu alttaki kayalarda bulunan başka bir kimyasal maddeden (hidrojen sülfat) faydalanarak nefes alıyor (oksijen bulunmayan Mars’ta canlıların, ki eğer varsa, bu sayede yaşamlarını sürdürebildikleri de düşünülmekte). Bakterilerin ciğerleri olmadığına göre, nefes alma hadisesi ise şu şekilde gerçekleşmekte: Bakteriler, oksijenle veya hydroxyde sülfide ile elektron alışverişinde bulunmaktalar. Bu iki bakteri topluluğu görünürde birbirinden tamamen bağımsız. Fakat yüzeyde oksijen yoğunluğu azalınca; alttaki bakteriler, yukarıya doğru elektron göndererek, üsteki bakterilerin nefes almalarını sağlıyorlar. Tabii ki bu düzen; bakteriler arasında belirli bir düzen, birlikte hareket etme sayesinde yürümekte.

Kaynak: GENÇ Dergisi,  Mohamed Y. El-Naggar, Steven E. Finkel (2013) Live Wires, The Scientist