Bayram Günleri Nasıl Tespit Edilir?

Hangi günün bayram olduğu konusunda ihtilaf çıkması halinde ne yapılır?

İnsanlar bayram gününü tespit etme hususunda ihtilafa düşer ve bazıları o günün kurban bayramı olduğu kanaatiyle namaz kılıp kurbanlarını keserse, kesilen kurban ile birlikte, vacip olan kurban kesme görevi üzerlerinden düşmüş olur. (Zeylâî, Tebyinü’l-Hakâik, c. VI, s. 4; İbn Âbidîn, Reddu’l-Muhtar, c. VI, s. 219-220.)

Ramazan ve Kurban bayramının hangi gün olacağı, iki farklı yöntemle tespit edilmektedir. Birincisi, çıplak gözle “hilali gözlemek” suretiyle bayram günlerinin tespit edilmesi. İkincisi de, ilim adamı ve resmi kurumlar tarafından ayın hareketlerinin izlenerek hesaplamalarda bulunulması ve bu şekilde bayram gününün önceden tayin edilmesi.

Biz bu iki yöntemden, hesap yöntemine uymanın daha isabetli ve tercihe şayan olduğu görüşündeyiz. Zira bu yöntemle, yanılma ihtimalinin daha az olduğu görülüyor. Bununla birlikte hilali gözleyenlerin de bu hassasiyetini anlayışla karşılamak gerekir. Neticede her iki yaklaşım da ictihad ve yorum alanına açıktır ve her iki yaklaşımda kendisini dini ve ilmi bir dayanağa yaslamaktadır. Farklı bir içtihada tabi olan bir kimsenin ibadetlerinin, o içtihada binaen geçerli olacağı âlimler arasında ittifak edilen bir husustur.

Kaynak: Dr. Recep ÖZDİREK, Kurban İbadeti, Erkam Yayınları, 2007, İstanbul