Butlân Kısaca Ne Demek?

Butlân nedir? Kısaca butlân ne demek?

Sözlükte "boşa gitme, heder ve heba olma" anlamına gelen butlan, fıkıh literatüründe, akdin unsurlarının bulunmaması veya kurulma şartlarının eksik olması nedeniyle, akdin hükümsüz olmasına denir. Bu durumda akit sanki hiç doğmamış, keenlem yekündür. Butlan, akit serbestisinin sınırlarının aşılmasının en şiddetli müeyyidesidir.

Butlan müeyyidesine duçar olan akide bâtıl akit denir.

Batıl akit şeklen mevcut olmakla beraber hukuken yoktur ve herhangi bir hukukî sonuç doğurmaz. Mesela, leşin satışı batıl bir akittir. Batıl akide istinaden, taraflar rızalarıyla bir edada bulunmuşlarsa, bu hükümsüz olup geri almaları gerekir. Bir hukukî işlemin butlanı, ona dahil olan veya ona istinaden yapılan şeylerin de batıl olmasını gerektirir. Mesela; alışverişin butlanı halinde, akitte ileri sürülen şartlar, ödeme, kabız, bu sebeple yapılan ikrar ve ibra da geçersiz olur.

Batıl akitler, hukukî açıdan mevcut olmadıklarından hukukî bir sonuç doğurmasalar da, icra edilmiş işlemlerde fiilî bir durum olarak bazı istisnaî sonuçların doğduğu kabul edilmiştir. Bu istisnalardan biri nikâhta kendini gösterir. Batıl nikâh akdinde, zifaf meydana gelmişse, nikâh şüphesiyle birleşme olduğundan dolayı zina cezası uygulanmaz, bu birleşmeden doğan çocuğun nesebi sabit olur, kadın iddet bekler ve mehre hak kazanır.

Batıl akdin ikinci istisnası ise, batıl satış akdinde, mal teslim alındıktan sonra zayi olması halinde mislini veya kıymetini tazmîn etmesi gerekir.