Câhiliyyedeki Sınıf Farkı Sistemini Yıkan Hadisi Şerif
Peygamber Efendimiz, câhiliyyedeki kast denilen sınıf farkı sistemini zihinlerden ve gönüllerden söküp atmak için neler yaptı ve ne buyurdu? Kast sistemini yıkan hadisleri nasıl anlamalı ve amel etmelyiz?
Peygamber Efendimiz, câhiliyyedeki kast denilen sınıf farkı sistemini zihinlerden ve gönüllerden söküp atmak için şöyle buyurdu:
“Allah indinde en şerefliniz takvâca en ileri olanınızdır.
Arab’ın Arap olmayan (acem) üzerine bir üstünlüğü yoktur. Arap olmayanın da Arap üzerine bir üstünlüğü yoktur.
Beyaz derili olanın siyah derili üzerine bir üstünlüğü yoktur, siyah derili olanın da beyaz derili üzerine bir üstünlüğü yoktur.
Üstünlük sadece takvâ iledir.” (Ahmed, V, 411)
Câhiliyye toplumunda, ırkî asabiyet sebebiyle insanlar atalarıyla ve kabîleleriyle övünürlerdi. Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz bunu reddederek şöyle buyurdu:
“Allah sizden câhiliyye gururunu ve atalarla övünme âdetini giderdi.
İnsanlar iki kısımdır:
- Biri dindar, müttakî ve Allah katında değerli olan,
- Diğeri de günahkâr, isyankâr ve Allah katında değersiz olan kimsedir.
İnsanlar Âdem oğullarıdır. Âdem de topraktan yaratılmıştır.
Bir toplum, atalarıyla övünmekten vazgeçsin; yoksa onlar, Allah indinde burnuyla necâset yuvarlayan böcekten daha değersiz olur.” (Ahmed, II, 361)
Hadîs-i şerif çok mühim esaslar ihtivâ etmektedir:
- Bir şahsiyet medh ü senâ edilecek ise; sahip olduğu güzel sıfatlar sebebiyle edilmelidir, filân kabîleden olduğu için değil.
- Şahıslar değil, vasıflar methedildiği zaman, insanlara örnek teşkil eder. Hayırlara teşvik edici olur.
Meselâ;
- Zenginlik değil, cömertlik,
- Güç-kuvvet değil, şecaat ve fedâkârlık,
- Makam sahibi olmak değil, o makamda sergilenen adâlet ve muvaffakiyet,
- Zihinde depo edilen bilgi değil, o ilmi yaşamak ve yaşatmaktaki takvâ ve azim medh ü senâ edilmeye değerdir.