Cemaatle namaz kılmanın önemi ve fazileti nedir? Peygamber Efendimiz (s.a.v) cemaate gelemeycek olan sahabiye ne cevap veriyor? Cemaatle namazın fazileti ile ilgili başka örnekler neler? Osman Nuri Topbaş Hocaefendi anlatıyor...

Abdullah bin Ümmü Mektûm (r.a.) gelip:

“–Yâ Resûlallah! Ben gözü görmeyen ve evi de camiye uzak olan bir kişiyim. Bir kılavuzum var, o da bana yumuşak davranmıyor ve yardımcı olmuyor. Namazımı evimde kılmaya ruhsat var mı?” demişti.

Efendimiz:

“–Ezanı işitiyor musun?” diye sordu.

O, “Evet” deyince:

“–Senin için bir ruhsat bulamıyorum” buyurdu. (Ebû Dâvûd, Salât, 46/552)

Bu hâdise cemaate devam etmenin ne kadar ehemmiyetli olduğunu vurgulamaktadır. Yoksa âmâ olmak, cemaate gelmemek için kabul gören mâzeretler arasındadır. Lâkin bu durumda olan kişiler de, imkân bulabildikleri nisbette, cemaatin büyük fazilet ve sevabından mahrum kalmamalıdırlar.

Allah Resûlü, cemaat hususunda ihmalkâr davrananları şöyle îkaz etmiştir:

“Kim ezanı işitir de cemaate gelmezse, kıldığı namaz (kâmil bir namaz olarak) kabul edilmez. Ancak bir özrü varsa, o başka.” (İbn-i Mâce, Mesâcid, 17)

CEMAATLE NAMAZ KILMAYANIN MAZERETLERİ

Âlimlerimiz hadis-i şeriflerden hareketle “Cemâate gitmemeyi mübah kılan özürler”i şöyle sıralamışlardır:

1. Yürüyemeyecek kadar hasta olmak,

2. Felçli olmak,

3. Çok yaşlı olmak,

4. Kör olmak,

5. Kolu veya ayağı kesik olmak.

Bunların dışında herkesin kendi durumuna göre meşrû sayılan mühim mazeretleri de cemâate gitmemeyi mübah kılabilir. Meselâ, kişinin evde hastasının başında bulunma mecbûriyeti, bunlardan biridir. (Dr. Murat Kaya, Efendimiz’den Hayat Ölçüleri, Erkam Yayınları)

Namazı cemaatle kılmaya bu kadar önem verilmesinin sebebi, mü’minleri kurtuluşa sevketmektir. Çünkü cemaat, ebedî kurtuluşun en büyük vâsıtalardan biridir. Zâten, hayrın bekâsına ve ebedî kurtuluşa vesile olması sebebiyle cemaatle namaza, “Felâh” ismi verilmiş ve mü’minler camiye, “Hayye ale’l-felâh: Haydin felâha/kurtuluşa” diye çağrılmıştır. (Adil Bebek, “Felah” md., DİA, XII, 301)

CEMAATLE NAMAZ KILMANIN FAYDALARI

Fert ve toplumun felâhını sağlayan cemaatle namazın, mü’minin kişiliğini inşâ açısından pek çok faydası vardır. Bunlardan bir kaçı şöyledir:

1. Namazın yirmi yedi derece daha faziletli olması,

2. Günahların affedilip mânevî derecelerin yükselmesi,

3. Meleklerin dua, istiğfar ve şahitliğine mazhar olmak,

4. Ameldeki nifak sıfatından kurtulmak,

5. Namazı en makbul zaman olan ilk vaktinde kılmak,

6. İftitâh tekbirine yetişerek büyük bir ecir kazanmak,

7. İctimâîleşmek,

8. Şeytandan uzaklaşmak,

9. Toplu yapılan dua ve zikirlerin feyzinden istifâde etmek,

10. Müslümanlar arasındaki ülfetin devam etmesi,

11. Tâat ve ibadet hususunda yardımlaşmak,

12. İmamdan işiterek namaz sûrelerini güzelce okumayı öğrenmek,

13. Namazı kâmilen ve huzurlu bir şekilde edâ edebilmek...

Cemaatle namaz, ırk, renk, dil, makam ve mevkî ayrımı yapmaksızın Allah’a kullukta aynı safta bir araya gelme, bütünleşme, yardımlaşma ve ictimâî muhasebeyi sağlayarak ümmet şuurunu kuvvetlendirir. Aynı düşünce ve hedefleri paylaşan bir cemaat ortamında, fertler arasındaki ayrılıklar önemli ölçüde aşılarak gönüllere eşitlik ve kardeşlik duyguları yerleşir ve dinî bir coşku yaşanır. (Dr. Murat Kaya, Efendimiz’den Hayat Ölçüleri, Erkam Yayınları)

İslam ve İhsan