Cizye Ne Demek?

Cizye nedir, ne anlama gelir? Cizye vergisi kimlerden alınır? Cizye kelimesi Kur’an’da ve hadislerde geçiyor mu?

Cizye, İslâm devletindeki gayrimüslim tebaanın erkeklerinden alınan baş vergisidir.

CİZYE NEDİR?

Cizye “kâfi gelmek; karşılığını vermek, ödemek” mânasındaki cezâ masdarından türemiş bir isim olup İslâm literatüründe tebaadan olan gayri müslimlerin ödedikleri vergiye, harbî olanlardan ayrı tutulmalarına, can ve mal güvenliğine kavuşturulmalarına karşılık sayıldığı için bu ad verilmiştir.

Kelime hem Kur’ân-ı Kerîm’de (et-Tevbe 9/29) hem de hadislerde (bk. Miftâḥu künûzi’s-sünne, “cizye” md.) terim anlamında geçmektedir.

Cizyenin “cizyetü’l-arz” (toprak vergisi) ve “harâcü’r-re’s” (baş vergisi) terkiplerinde görüldüğü üzere haraç kelimesi gibi mutlak vergi mânasında kullanıldığı da olmuştur. Ancak müstakil kullanıldıkları zaman cizye ile baş vergisi, haraç ile de arazi vergisi kastedilir.

Kaynak: DİA