Dinen Temiz Sayılmayan Şeyler
Din yönünden temiz sayılmayan şeyler nelerdir? İslam’da temiz olmayan şeyler.
Maddeleri bakımından şer’an temiz sayılmayan şeyler, namazın sıhhatine engel olacak miktarları bakımından galîz ve hafif olmak üzere ikiye ayrılır. Galîz çeşidine giren pislik, katı olur ve yaklaşık dört gram (1 dinar) ağırlığında bulunursa; sıvı olur ve beden veya giyside avuç içinden fazla bir alana yayılmış bulunursa, namaza engel olur. Hafif necasette ise, bunun bulaştığı bedenin veya giysinin dörtte birinden az miktarı namaza engel olmaz.
DİN YÖNÜNDEN TEMİZ SAYILMAYAN ŞEYLER
Galîz olan necasetler şunlardır:
1. İnsandan çıkan veya ondan kopup ayrılan şeylerden; sidik, ters, menî, küçük su döktükten sonra cinsel organdan gelebilen kalın ve beyaz renkli “vediy” denilen sıvı, sevişme veya karşı cinsi düşünme sırasında yine cinsel organdan gelebilen beyaz renkli yapışkan “meziy” denilen sıvı, ağız dolusu kusuntular, herhangi bir uzuvdan çıkıp akan kanlar, bedenden kesilip düşen et ve deri parçaları. Kadınların âdet, loğusalık veya özürlü zamanlarında gelen kanlar da bu niteliktedir.
2. Eti yenmeyen hayvanların sidikleri, ağızlarının salyaları, kuşların dışındakilerin tersleri ve bütün hayvanların akan kanları.
3. Eti yenen hayvanlardan tavuk, kaz ve ördeklerin tersleri.
4. Boğazlanmadan kendi kendine ölen hayvan pistir. Bunların tabaklanmamış derileri de böyledir.
Mâlikîler’e göre, murdar ölmüş hayvanın eti gibi, derisi, kemiği ve sinirleri de temiz değildir. Kıl, yün ve tüyleri ise temizdir. Şâfiîler’e göre, ölü hayvanın kıl, tüy, yün ve tırnakları dahil, bütün parçaları necistir.
5. Şarap. İçilmesi ve kullanılması haram olup, elbise veya beden üzerine dökülürse yıkanmadıkça temiz olmaz.[1] Tercih edilen görüşe göre, sarhoşluk veren diğer sıvılar da şarap hükmündedir.
Şâfiîlere göre de, sarhoşluk veren bütün sıvılar az olsun çok olsun necistir.
Hafif sayılan ve temiz olmayan şeyler şunlardır:
1. Atların, katırların ve eşeklerin sidikleri ile; etleri yenen koyun, keçi, geyik veya karaca gibi evcil ya da yabanî hayvanların sidikleri ve bunların tersleri Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed’e göre hafif pisliktir. Fetvâya esas olan bu görüştür. Ebû Hanîfe’ye göre ise bunlar galîz çeşidine girer.
2. Etleri yenmeyen hayvanlardan doğan, atmaca, çaylak, kartal gibi havada tersleyen kuşların tersleri.
3. Her hayvanın “öd” denilen kesesi, bu hayvanın tersi hükmündedir.[2]
Dipnotlar:
[1] bk. Mâide, 5/90. [2] Bk. İbnü’l-Hümâm, age, I, 135 vd.; Meydânî, age, I, 55; İbn Rüşd, age, I, 73; Şirâzî, age, I, 46; İbn Kudâme, Muğnî, I, 52; Zühaylî, age, I, 150.
Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, Erkam Yayınları
YORUMLAR
-
İlk yorumu yapan siz olun!