Dinimizde Eşlerin Birbirlerine Karşı Görevleri
Âile reisi erkek olmakla birlikte bu müessesenin işleyişinde ve muhafazasında kadının da bir kısım vazifeleri vardır. Zira yuva müşterektir ve ona dâir hak ve vazifeler de müşterektir.
Üç kişi yolculuğa çıktığında birini âmir tâyin etmelerini isteyen[1] İslâm, âileyi de lidersiz bırakmamıştır. Erkekler güç ve kuvvet yönünden daha ileri olduğundan, Cenab-ı Hak, âilenin sorumluluğunu birinci derecede onlara yüklemiştir. Âyet-i kerimede şöyle buyrulur:
“Erkekler, kadınlar üzerinde yönetici ve koruyucudurlar. Çünkü Allah, insanların kimini kiminden üstün kılmıştır. Bir de erkekler kendi mallarından harcamakta (ve âilenin geçimini sağlamakta)dır. Sâliha kadınlar itaatkârdır. Allah’ın kendilerini korumasına karşılık gizliyi (kimse görmese de namuslarını) muhafaza ederler...” (Nisâ, 34)
Bu âyet-i kerime bir taraftan erkeklerin hâkimiyetini, diğer taraftan da kadınların kıymet ve faziletini haber veriyor. Âyet-i kerimede erkeklerin sıfatı olarak zikredilen “kavvâm” kelimesi; “kadınların bütün ihtiyaçlarını karşılayan, onları zarar ve sıkıntılardan koruyan, evin dışındaki ağır işleri yapan” şeklinde tefsîr edilir. Bununla birlikte “hanımlarını eğiten ve gerek Allah için gerek kendi şahısları için yapmaları gereken hususlarda onların elinden tutan, işlerini takip eden” diye de anlaşılmıştır.
Lâkin erkeğin hâkim olması eşine tahakküm etme şeklinde değil, onu himaye ve koruma tarzındadır. Mutlak değil, kayıtlı ve şartlıdır. Erkeğin, kadının hak ve hukûkunu gözetmesi gerekir. Müslüman bir erkek hanımına aynen Resûlullah gibi davranmalı, âilesine muhabbet beslemeli, değer vermeli, ev işlerinde yardımcı olmalı ve ihtiyaçlarını karşılamalıdır.
Şunu unutmamalıdır ki, Müslüman kadınlar, bilerek veya bilmeyerek erkeğinde Peygamber Efendimiz’in o güzel vasıflarının izlerini ararlar. Bulabildikleri nisbette mesut, bulamadıkları nisbette bedbaht olurlar. Resûlullah şöyle buyurur:
“Kişinin, geçimini sağlamakla yükümlü olduğu kimseleri ihmâl etmesi, ona günah olarak yeter!” (Müslim, Zekât, 40; Ebû Dâvûd, Zekât, 45)
Âile reisi erkek olmakla birlikte bu müessesenin işleyişinde ve muhafazasında kadının da bir kısım vazifeleri vardır. Zira yuva müşterektir ve ona dâir hak ve vazifeler de müşterektir. Dolayısıyla İslâm, erkeğin üstlendiği bu mesuliyetlere mukâbil kadının da kocasına itaat etmesini istemiş ve bu itaati ibadet saymıştır. Erkek vazifesini yapar, âilesine karşı güzel davranır, kadın da ona karşı gereken muhabbet, hürmet ve itaati gösterirse âile içi nizam ve âhenk sağlanmış olur.
Dipnot:
[1] Ebû Dâvûd, Cihâd, 80/2609.
Kaynak: Dr. Murat Kaya, Ebedi Yol Haritası İslam, Erkam Yayınları