Dört Halife Dönemine Neden “Cumhuriyet Dönemi” Denir?
İslam tarihinde dört halife dönemine neden cumhuriyet dönemi denir? Dört halife döneminin tarihçiler tarafından “cumhuriyet dönemi” olarak nitelendirilmesinin gerekçeleri neler olabilir?
Hilafetin kelime anlamı “birinin yerine geçmek, birinin ardından gelmek veya gitmek, yerini doldurmak, vekâlet veya temsil etmek” demektir. Terim olarak ise İslam devletlerinde Hz. Peygamber’den (s.a.s.) sonraki devlet başkanlığı kurumunu ifade eder. İslam Devleti’nin başkanına ise “Halife” denir.
DÖRT HALİFE DÖNEMİNE “CUMHURİYET DÖNEMİ” DENMESİNİN SEBEBİ NEDİR?
İslam Devleti’nin devlet başkanlığı ve ordu kumandanlığı görevlerini de üstlenen Hz. Muhammed’in (s.a.s.) vefatıyla İslam Devleti’nin başkanının kim olacağı sorunu gündeme gelmiştir. Çünkü Hz. Peygamber (s.a.s.), kendisinden sonra kimin devlet başkanı olacağını söylememiş, seçimi Müslümanlara bırakmıştır.
632 yılında Hz. Peygamber’in (s.a.s.) vefatının ardından yapılan görüşmeler neticesinde, Hz. Ebubekir (r.a.) halife seçilmiş ve halk ona biat etmiştir. İlk halife Hz. Ebubekir’den (r.a.) sonra sırasıyla Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali (r.a.) de Müslümanların ileri gelenlerinden oluşturulan bir meclis tarafından halife seçilmiş, Müslümanlar da kendilerine biat etmişlerdir.
Bundan dolayı tarihçiler, dört halife dönemini “cumhuriyet dönemi” olarak nitelendirmişlerdir.