Dünya ve Âhiret Saadeti Sağlayan Dört Husus
Dört hususiyet vardır ki dünya ve ahiret saadetini sağlar: Tevekkül, tefviz, sabır ve rızâdır.
Kazaya rızâ saadetin başı ve kök ibadettir. Rızâ ve kanaat mutluluğun sermayesidir. İslâmiyet’ in gayesi Allah rızasını kazanmaktır. Her türlü zenginlik kanaat ve rızada. Her razı olan rahat ve huzur içindedir. Rıza gibi zenginlik olmaz. Razı olan üzüntü çekmez, kazaya razı olan, can sağlığı ve gönül hoşluğunu bulmuştur. Kazaya razı olan, kimseye yalvarmaz ve Allah Teâlâ’nın huzurundan bir an ayrılmaz.
Rızâ odur ki, Cenab-ı Hak’dan ne bir nimet isteyesin ne de azabından şikâyet edesin. Kısmetine razı olan hiçbir şeye üzülmez. Teslimiyet ve rızâ ne güzel huydur. Kazaya razı olan Mevlâsını bulur. Teslim gibi rızâ olmaz. Rızâ gibi safâ olmaz.
Gerçek rızâ:
- Kulun, Allah’ım bana verirsen kabul ederim,
- Kulun, Allah’ım benden alırsan sevinirim,
- Kulun, Allah’ım beni çağırırsan gelirim, demesidir.
Bu üç özellik kimde varsa âriflerdendir.
- Yani: Her şeyden Hakk’a kaçmak,
- Yani: Her şeyde Allah’la beraber olmak,
- Yani: Her şeyde Allah’ın rızâsını dilemek.
Rızâ odur ki, nimetten sevindiğin kadar, musibetten üzülmemendir. Âriflerin, velîlerin ahlâkı kazaya rızâ göstermek ve Allah’ı sevmektir.
Rızâ amellerin en faziletlisi ve ahlâkın en güzelidir.
Tevekkül: Allah’a güvenmek
Teslim: Allah’ın emrine boyun eğmek
Tefviz: İşi ona havale etmek
Rızâ: Nefse iyi ve kötü her ne gelirse ondan çekinmeyip memnun olmaktır.