En Büyük Günah Hangisidir?
En büyük günah hangisidir? Allah katında en büyük günahlar.
Arapça’da kebîre (çoğulu kebâir) kelimesi ile ifade edilen büyük günahlar, hakkında korkutucu bir âyet veya sağlam hadis bulunan, işleyenin dünyada veya ahirette cezaya uğramasına sebep olan günahlardır.
Ehl-i sünnet inancına göre büyük günah işleyen kimse, bu günahın haramlığını inkâr etmediği sürece günahkâr mü’min sayılır. Kısaca büyük günah kişiyi dinden çıkarmaz. Günahın durumuna ve çeşidine göre, uygun tevbe yoluna yönelirse, Allah Teâlâ kendisini bağışlayabilir.
İSLAM’DA BÜYÜK GÜNAHLAR
Bir hadiste büyük günahlar üç olarak zikredilmiştir. “Size büyük günahların en büyüklerinden haber vereyim mi? Onlar; Allah’a ortak tanımak, ana-babaya âsi olmak ve yalancı tanıklık etmektir.” [1] Başka bir hadiste bu sayı yediye çıkar: “Helâk edici yedi günahtan sakınınız. Onlar; Allah’a ortak koşmak, sihir yapmak, haksız yere adam öldürmek, yetim malı yemek, ribâ (fâiz) yemek, savaştan kaçmak, iffetli ve iman sahibi bir kadına zina iftirasında bulunmaktır.” [2] Başka hadislerde bu yedi günaha şunların da eklendiği görülür: Zina etmek, yalancı tanıklık yapmak, Mescid-i Haram’da günah işlemek ve yalan yere yemin etmek.[3]
Küfür ve şirk dışındaki bir büyük günahı işleyen kimse, bunu helal saymadığı sürece, günahından dolayı küfre düşmez. Belki fâsık ve âsi mü’min olur. Bu kimse için ölünceye kadar tevbe kapısı açıktır. Yüce Allah onu ahirette dilerse bağışlar, şefâat olunmasına izin verir. Kur’an-ı Kerîm’de şöyle buyurulur: “Şüphe yok ki, Allah kendisine ortak koşulmasını bağışlamaz. Bundan başkasını dilediği kimse için bağışlar.” [4] “Eğer yasaklandığınız büyük günahlardan kaçınırsanız, diğer kusurlarınızı örter ve sizi güzel bir makama koyarız.” [5]
Allah’ın bağışlaması konusunda, insana en çok ümit veren âyetin aşağıdaki âyet olduğu nakledilmiştir. “De ki: Ey kendileri aleyhine sınırı aşan kullarım! Allah’ın rahmetinden umut kesmeyin. Çünkü Allah bütün günahları bağışlar. Çünkü O, çok bağışlayan, çok merhamet edendir.” [6] İbn Abbas’tan rivâyet edildiğine göre, Medine’de müşriklerden bir grup Hz. Muhammed’e gelerek çok cinayet işlediklerini ve çok zina yaptıklarını, kendileri için çıkış yolu olup olmadığını sormaları üzerine önce, tevbe edip sâlih amel işleyen için cinayet ve zinanın bağışlanma kapsamına girebileceğini bildiren âyetler inmiş,[7] daha sonra da yukarıdaki âyet inmiştir.[8]
Bu âyet şirk dışında büyük günahların da tevbe kapsamına girdiğini ifade eder. Ancak bu günaha teşvik veya günahta ısrar şeklinde anlaşılamaz. Allah’ın rahmeti geniştir, kişinin günahı ne olursa olsun O’ndan ümit kesilmemelidir.
Ebû Zerr el-Gıfârî (r.a)’ten rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.s) ile arasında şu konuşma geçmiştir. Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: “Allah’tan başka hiçbir ilâh yoktur deyip de bu inancı üzere ölen kimse Cennet’e girer.” Ebû Zer, “O kişi zina etse, hırsızlık yapsa da mı?” diye sormuş. “Evet zina etse, hırsızlık yapsa da cennete girer,” cevabını vermiştir. Ebû Zer, soruyu üç kez tekrar edip, aynı cevabı alınca, dördüncü sorusunda Allah elçisi, “Ebû Zerr bu durumdan hoşlanmasa bile o kimse cennete girecektir,” buyurmuştur.[9]
Yukarıda açıkladığımız büyük günahların dışında kalan günahlar konusunda ise; bir namazın sonraki namaza ve Cuma namazının bir sonraki Cuma namazına kadar olan küçük günahlar için keffâret oluşu, hastalıkların, sadaka ve iyiliklerin ve benzeri pek çok amellerin günahların bağışlanmasına sebep olması ile ilgili çeşitli hadisler nakledilmiştir.
Dipnotlar:
[1] Buhârî, Edeb, 6; Müslim, İmân, 38Tirmizî, Tefsîr, 5.
[2] Buhârî, Vesâyâ, 23; Müslim, İmân, 38; Ebû Dâvud, Vesâyâ, 10.
[3] bk. Buhârî, Edeb, 6, Eymân, 16; Müslim, İmân, 38; Ebû Dâvud, Vesâyâ, 10; Tirmizî, Tefsîr, 5.
[4] Nisâ, 4/48, 116.
[5] Nisa, 4/31; bk. Necm, 53/32.
[6] Zümer, 39/52.
[7] Furkan, 25/68-70.
[8] Buhârî, Tefsir, 39/ 1.
[9] Buhârî, Tevhîd, 33; Rikâk, 16; Müslim, İmân, 40; Tirmizî, İmân, 18.
Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, Erkam Yayınları