En Güzel Râbıta Nasıl Yapılır?

Tasavvuf

En güzel râbıta nasıl yapılır? Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz cevaplıyor...

Râbıta bir bağdır ve üç çeşidi vardır:

a- Tabiî râbıta: Kişinin evlâdı ve yakınlarına duyduğu sevgi bağı,

b- Bayağı râbıta: Dünyevî şeylere duyulan ilgi,

c- Mukaddes ve ulvî râbıta: Allah, Peygamber ve sâlih kullara salâhından dolayı duyulan sevgi. Râbıtanın bu derecesi makbûl olan tasavvufî râbıtadır. Bunun da üç derecesi vardır:

Mübtedîlerin râbıtası: “Kişi sevdiği ile beraberdir.”[1]Herhangi bir topluluğa benzemeye çalışan onlardandır[2] hadîsleri gereği, mürşide huzûrda iken gösterilen edebi, gıyâbında da göstermek ve bu sûretle şeyhin boyasına boyanmaya çalışmaktır (fenâ fi’ş-şeyh).

Mutasavvıtların râbıtası: Hayâtın her ânında Rasûlüllah (s.a.)’ın huzûrunda gibi hareket etmek, Hz. Peygamber (s.a.)’in “üsve-i hasene” olan ahlâkıyla bütünleşmektir (fenâ fi’r-Rasûl).

Müntehîlerin râbıtası: “Nerede olursanız olun O, sizinle beraberdir.”[3]Biz insanoğluna şah damarından daha yakınız[4] âyetlerinin sırrını idrâk şeklindeki “râbıta-i huzûr”dur (fenâ-fillâh).

Bu sıraya göre yapılan, ilki şeyhinin sûretini gözü önünde tahayyül etmek ve sonuncusu gönlü Allah ile birlikteliğe açmak şeklindeki râbıta, en güzel râbıtadır. Böyle bir râbıta önce mürşidin sevgisinin gönle yerleşmesini; sevginin gönle yerleşmesi ise benzeme ve taklîd arzusunu pekiştirir. Sevgi ve benzeme duygusuyla sâlik, mürşidiyle aynîleşmiş olur.

Dipnotlar:

[1].       Buhârî, Edeb, 96.

[2].       Ebû Dâvud, Libâs, 4.

[3].       el-Hadîd, 57/4.

[4].       Kâf, 50/16.

Kaynak: Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz, 300 Soruda Tasavvufi Hayat, Erkam Yayınları