En Güzel Râbıta Nasıl Yapılır?
En güzel râbıta nasıl yapılır? Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz cevaplıyor...
Râbıta bir bağdır ve üç çeşidi vardır:
a- Tabiî râbıta: Kişinin evlâdı ve yakınlarına duyduğu sevgi bağı,
b- Bayağı râbıta: Dünyevî şeylere duyulan ilgi,
c- Mukaddes ve ulvî râbıta: Allah, Peygamber ve sâlih kullara salâhından dolayı duyulan sevgi. Râbıtanın bu derecesi makbûl olan tasavvufî râbıtadır. Bunun da üç derecesi vardır:
Mübtedîlerin râbıtası: “Kişi sevdiği ile beraberdir.”[1] “Herhangi bir topluluğa benzemeye çalışan onlardandır”[2] hadîsleri gereği, mürşide huzûrda iken gösterilen edebi, gıyâbında da göstermek ve bu sûretle şeyhin boyasına boyanmaya çalışmaktır (fenâ fi’ş-şeyh).
Mutasavvıtların râbıtası: Hayâtın her ânında Rasûlüllah (s.a.)’ın huzûrunda gibi hareket etmek, Hz. Peygamber (s.a.)’in “üsve-i hasene” olan ahlâkıyla bütünleşmektir (fenâ fi’r-Rasûl).
Müntehîlerin râbıtası: “Nerede olursanız olun O, sizinle beraberdir.”[3] “Biz insanoğluna şah damarından daha yakınız”[4] âyetlerinin sırrını idrâk şeklindeki “râbıta-i huzûr”dur (fenâ-fillâh).
Bu sıraya göre yapılan, ilki şeyhinin sûretini gözü önünde tahayyül etmek ve sonuncusu gönlü Allah ile birlikteliğe açmak şeklindeki râbıta, en güzel râbıtadır. Böyle bir râbıta önce mürşidin sevgisinin gönle yerleşmesini; sevginin gönle yerleşmesi ise benzeme ve taklîd arzusunu pekiştirir. Sevgi ve benzeme duygusuyla sâlik, mürşidiyle aynîleşmiş olur.
Dipnotlar:
[1]. Buhârî, Edeb, 96.
[2]. Ebû Dâvud, Libâs, 4.
[3]. el-Hadîd, 57/4.
[4]. Kâf, 50/16.
Kaynak: Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz, 300 Soruda Tasavvufi Hayat, Erkam Yayınları