Boşanma sebepleri arasında gösterilen eşler arasındaki yaş farkı problemleri nasıl ortaya çıkıyor ve bu problemi çözmek için nelere dikkat edilmesi gerekiyor. İşte cevabı...

Üzerinde konuşulup içinden kolay kolay çıkılamayan, çokça su götüren bir meseledir “evlilikte eşler arasındaki yaş farkı”… Çok olmasının, az olmasının ya da olmamasının daha iyi olduğu hakkında, genellikle kişilerin kendi tecrübelerinden yola çıkarak yaptıkları yorumlar, duyarız bu konuda… Toplumumuzda erkeğin en az birkaç yaş büyük olması, çoğunluğun tercih sebebi olsa da, hanımın beyinden yaşça büyük olması, başta Peygamber Efendimiz’in ilk evliliğinde görüldüğü üzere, tabiî karşılanmalıdır.

Herhangi bir durumun kesinlikle sakıncalı, ya da mutlaka faydalı olduğunu savunmak, bu konuda genellemeler yapmak; önyargılı felâket tellâllarını dinlemek, tabulaştırıcı ya da kanunmuş gibi abartılı bir tutum sergilemek, sağlıklı olmayacaktır şüphesiz... Meseleyi şekillendiren temel unsur ise, her zamanki gibi karakter yapısı ve ahlâkî seviyedir.

Ayrı bir madde açarak bu konuya dikkat çekmeyi istememizin altında yatan sebep ise; “bile bile lâdes” denebilecek durumlardan kaçınmaya teşvik etmek, bakış açısını netleştirip bu hususta bir hassasiyet oluşturmaktır.

EVLİLİKTE YAŞ FARKIYLA İLGİLİ DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

 Öyleyse “dikkat edilmesi gereken temel hususlar, özetle nelerdir?” diye düşünecek olursak; şu şekilde sıralayabiliriz:

1- Yaş farkının az, çok ya da yok oluşunun avantaj ya da dezavantajlarının eşlere göre değişkenlik göstereceğini, “aklın yaşta değil, başta olduğunu” unutmayıp; ön yargı ve beklentilerden kaçınmak gerekir.

2- Yaşça büyük olan tarafın, olgunluk ve hoşgörü göstermek yerine, küçümseyici, tepeden bakan bir tutumdan kaçınması; müsamahasını arttırması ideal olandır.

3- Herkes eşinin yaşını bilerek evlendiğine göre; bundan kaynaklanan tabiî halleri de tahmin etmek, hazırlıklı olmak; telafi edilmesi gerektiğinde büyütmeden el ele vermek, âile olmanın gereğidir. Kişi, hür iradesiyle eşini seçerken, kendi şahsına münhasır hususiyetler arayabilir. Ama artık evlendikten sonra, eşinin yaşının gereği sergilediği hâlleri tahmin ve telâfi edememek; evlilik kurumunun ciddiyetinin kavranılmadığını ve empati (kendisini, karşısındakinin yerine koyma hâli) mahrumiyetini gösterir.

4- Fıtraten ağır başlı ya da çocuksu olmak; matematiksel yaş farkına ilâve edilmesi gereken bir durumdur. Meselâ yaşça küçük olan taraf, aynı zamanda “çocuk rûhlu” diye tabir edilen bir yapıya sahipse; diğer tarafın hoşgörü sınırlarını esnetmesi, muhtemel krizleri önleyebilir. “Güzel geçim” temel amaç olduğuna göre, ortak paydalarda birleşip, karakter ya da yaş farklılıklarını ön plana çıkarmayıp hoş görmek, empatiyi alışkanlık hâline getirmek mühimdir.

5- Eşler yaşıt ya da yaş farkları az ise; tarafların birbirinden yaşının üstünde bir olgunluk beklemesi; meselâ erkeğin annesinden, hanımın babasından gördüklerini eşinde görmek istemesi, hiç de sağlıklı bir yaklaşım olmayacaktır.

6- Hanımın yaşça büyük, yaşıt; ya da az farkla küçük olduğu durumlarda, erkeğin âile reisliğine halel getirmemeye îtina gösterilmelidir. Bunu sağlayacak olan ise, başta evin hanımıdır. Çocukların yetişeceği ortamın sağlığı açısından da mühim olan bu durum, ihmal edilir, onur ve vakar rencide edilirse, telafisi güç problemlerle karşılaşılır.

İsmet Özel, “Zor Zamanda Konuşmak” adlı eserinde, okuyucudan bembeyaz bir kâğıdı hayal etmesini, sonra o hayalî kağıdı zihninde yırtmasını; ardından da o kağıdın yırtılmamış halini hayal etmeye çalışmasını ister. Sizin de şu an fark ettiğiniz üzere bu hiç de kolay değildir. Hayaldeki bir işlemin bile yapılmamış olduğunu farz etmek, zihindeki tesirini silmek bu kadar güçse, incinen ruhların, kırılan kalplerin onarılması ne kadar emek ve zaman ister, kim bilir?! Bunun için insan onuru ve şahsiyetini zedelememeye itina göstermek, sonradan pişman olup kendini affettirmeye çalışmaya göre çok daha kolaydır aslında…

Hâsılı, her iki tarafın da eşlerinden beklentilerinde yaşından kaynaklanan ruh hâlini göz önünde bulundurması, hoşgörü seviyesini yükseltmesi, gerektiğinde güzel bir üslupla problemlerini birlikte çözme arayışı; tabiî durumların probleme dönüşmesini önleyecektir inşâallâh…

Kaynak: Didar Meltem Erdem, Şebnem Dergisi, Sayı: 127

İslam ve İhsan