Fatih Sultan Mehmet Ne Zaman ve Nasıl Tahta Çıktı?
Orta Çağ'dan Yeni Çağ'a geçişte değişimin başlangıç noktası; Fatih Sultan Mehmet'in tahta çıkışı. Fatih, tahta ne zaman ve nasıl çıktı? İşte tarihte Sultan 2. Mehmet'in tahta çıkışı...
Haber: Furkan Hasdemir
Fatih Sultan Mehmet, 29 Mart 1432 Pazar günü şafak vakti, o dönemde Osmanlı Devleti’nin başkenti olan Edirne'de doğdu. Babası 2. Murat'ın dördüncü oğluydu. Annesi Hüma Hatun adıyla bilinir.
Mehmet iki yaşına kadar Edirne'de kaldıktan sonra 1434'te süt ninesi ve küçük ağabeyi Ali ile birlikte 14 yaşındaki büyük ağabeyi Ahmet'in Rum sancakbeyi olduğu Amasya'ya gönderildi. Burada ağabeyi Ahmet'in erken yaşta ölmesi üzerine Mehmet altı yaşında Rum sancakbeyi oldu.
Diğer ağabeyi Ali ise Manisa'da Saruhan sancakbeyi oldu. İki yıl sonra babaları 2. Murat'ın talimatıyla iki kardeş yer değiştirdiler ve Mehmet Saruhan sancakbeyi oldu.
FATİH'İN TAHTA ÇIKIŞI
Murat 1443 yazında Karaman Beyi İbrahim'i Anadolu'da yenilgiye uğrattıktan sonra Ekim ayında Edirne'ye döndüğünde Hunyadi Yanoş, Macar Kralı Ladislas ve Sırp Despotu Yorgo Brankoviç önderliğinde bir Hıristiyan ordusunun Tuna'nın güneyindeki Osmanlı topraklarını istila etmeye başladığı haberini aldı.
Aynı dönemde Amasya'dan Şehzade Ali'nin öldüğü haberi geldi. Ağabeyinin ölümüyle Mehmet tahtın yeni vârisi olmuştu 2. Murat, Edirne-Segedin Antlaşması ile Macaristan'la barış yapılmıştı.
1444 yılında 2. Murat, tahtı, oğlu Mehmet'e bıraktı. Mehmet 12 yaşında tahta çıktı. Bu duruma, Çandarlı Halil Paşa ve bazı devlet adamları itiraz ettiler ancak 2. Murat kabul etmedi. Macarlar antlaşmayı bozdu ve savaş hazırlıklarına başladı. Bunun üzerine Fatih, bazı devlet adamlarına ve babası 2. Murat'a iki tane mektup yolladı. Bunların ikincisinde babasına şu meşhur sözleri söyledi:
“Padişah iseniz geliniz, ordularınıza kumanda ediniz; yok, padişah biz isek, emrimize itaat edip ordularımızın başına geçiniz!”
Bu mektup üzerine 2. Murat, yeniden Osmanlı tahtına oturdu. 9 Kasım 1444'de Varna Muharebesi yaşandı. Savaş sonunda Haçlılar yenilgiye uğradı. 1446 yılına kadar tahtta kalan 2. Mehmet gelişmeler üzerine tahtı 2. Murat'a bıraktı. Aynı sene yeniden Manisa Sancakbeyliği'ne atandı.
İKİNCİ KEZ TAHTA ÇIKIŞI
Murat 1451'in 3 Şubat günü öldü. Mehmet babasının ölüm haberini Sadrazam Halil Paşa'nın özel ulakla Manisa'ya gönderdiği mektupla aldı.
Anlatılana göre Fatih Sultan Mehmet, "Beni seven ardımdan gelsin!" diyerek atına atlayıp, kuzeye doğru yola koyuldu. Ve Edirne’ye ulaştığında ikinci kez tahta çıktı.
Çandarlı Halil Paşa'yı sadrazamlık makamında tuttu, İshak Paşa'yı da Anadolu beylerbeyi olarak atadı ve babasının cenazesine eşlik etmek üzere Bursa'ya gönderdi.
Sultan 2. Mehmet, İstanbul'u fethetmesinden sonra "Fatih" lakabıyla anıldı. İstanbul'un fethi, Orta Çağ'ın sonu Yeni Çağ'ın başlangıcı olmuştur. Bundan dolayı Fatih, "Çağ açan hükümdar" olarak da tanınır.
İstanbul'un fethiyle 1000 yıllık Bizans İmparatorluğu son buldu. Fatih, çıkardığı yasalarla devleti önemli ölçüde yeniden biçimlendirdi.