Fesih Ne Demek? Kısaca Anlamı Nedir?

Fesih ne demektir? Kısaca anlamı nedir? Fıkıh literatüründeki karşılığı nedir?

Sözlükte "aklen veya bedenen zayıf olmak, cahillik; bozmak, iki şeyi birbirinden ayırıp dağıtmak, hükümsüz ve geçersiz kılmak" gibi anlamlara gelen fesih, bir fıkıh terimi olarak bir akdin ortadan kaldırılmasını, bozulmasını ifade eder.

Fıkıh literatüründe fesih kavramı, sözleşmeden dönme, iptal, geri alma ve cayma da dahil akit bağının ve borç ilişkisinin iradeye dayalı olarak sona erdirilmesinin bütün çeşitlerini kapsar. Bağlayıcı olmayan akitlerde tek taraflı irade beyanı ile, bağlayıcı akitlerde ise ancak iki tarafın karşılıklı rızaları veya mahkeme kararı ile feshedilebilir. Bir akit, ya muhayyerlik, ikrah, fesât, yetkisizlik gibi arızî bir sebeple bağlayıcı olmaz, ya da emânet sözleşmesi gibi doğasından bağlayıcı olmaz.

Fâsit akitlerde, taraflar akdi feshetmekle yükümlüdürler. Bunun yanında ortada feshi mümkün kılan haklı ve geçerli sebep bulunması halinde, ilgili taraf akdi fesih imkânına sahiptir. Borcun ifa edilmemesi, muhayyerlikler, kiralanan şeyin arızalı çıkması gibi mazeretler akdin feshine imkân sağlayan sebeplerdendir. Akdin devam etmesinin maddeten ve hukuken mümkün olmaması halinde akdin infisahı, yani kendiliğinden çözülmesi söz konusudur.

İslâm fıkhında fesih çok geniş olarak ele alınmış ve bununla ilgili ayrıntılı bir fesih-infisah nazariyesi geliştirilmiştir.