Fevat Ne Demek?

Fevat ne demektir? Hac için ihrama giren bir kimsenin Arafat'ta vakfeye yetişememesi halinde aşağıdaki sonuçlar ortaya çıkar...

Sözlükte yetişememek anlamına gelen “fevat” ve “fevt” bir hac terimi olarak, hac yapmak üzere ihrama girmiş olan bir kimsenin her hangi bir sebeple Arafat vakfesine yeti­şememesi demektir. Buna göre kurban bayramının birinci günü fecr-i sadıktan önce bir an olsun Arafat'ta bulunama­yan kimse hacca yetişememiş olur.

FEVATIN SONUÇLARI

Hac için ihrama giren bir kimsenin Arafat'ta vakfeye yetişememesi halinde aşağıdaki sonuçlar ortaya çıkar:

1. İfrad haccı için ihrama giren kimse, fevât duru­munda, umre yaparak ihramdan çıkar. Çünkü, ihrama gi­ren kimse ancak hac veya umre yaptıktan sonra ihramdan çıkabilir. Bu sebeple, haccı kaçıran kimsenin tıraş olup ih­ramdan çıkabilmesi için umre yapması gerekir. Yapılan bu umre, ihsârlı kimselerin kestikleri “hedy” mesabesindedir. Bu sebeple hacca yetişemeyen kimsenin ayrıca kurban kes­mesi gerekmez. Ancak daha sonraki yıllarda haccı kaza et­mesi gerekir.^[1]

Şafiî, Malikî ve Hanbelî mezheplerine göre, ifrâd haccı için ihrama giren ve Arafat vakfesine yetişemeyen kimse tıraş olup ihramdan çıkar. Haccını daha sonra kaza eder ve kaçırdığı hacdan dolayı da fevât kurbanı keser.^[2]

2. Kıran haccına niyet eden ancak umre yapamayan ve Arafat vakfesine yetişemeyen kimse önce umre yapar, tı­raş olmadan, fevt ettiği hac için tavaf ve sa'y yapar, sonra tıraş olup ihramdan çıkar. Çünkü kıran haccı yapan kimse, umre ve hac için ihrama girmiştir. Umre fevt olmaz, çün­kü umre her zaman yapılabilir. Bu itibarla kıran haccını fevt eden kimse önce umre yapar. Bu kimse yaptığı umre ile hac ihramından çıkamaz. Bu sebeple umresini yaptıktan sonra tıraş olmadan önce, hac ihramından çıkabilmek için tavaf ve say yapar, tıraş olup ihramdan çıkar. Böylece kıran hedyi kesmekten kurtulmuş olur.

Kıran haccına niyet edip umresini yapan ancak Arafat vakfesini kaçıran kimse, fevt ettiği hac için tavaf ve sa'y ya­par, tıraş olup ihramdan çıkar. Böylece Kıran haccı kurbanı kendisinden düşer.

Her iki durumda haccını daha sonraki yıllarda kaza et­mesi gerekir.

3. Temettü haccına niyet eden kimse umresini yapıp ihramdan çıkmış daha sonra hac için ihrama girmiş ancak Arafat vakfesini kaçırmış ise bir umre yapıp ihramdan çıkar. Temettu hedyi kesmez. Çünkü bir hac mevsiminde umre ve haccı yapamamıştır. Bu kimsenin veda tavafı yapması da gerekmez. Daha sonraki yıllarda haccını kaza eder.

Dipnotlar:

[1] Kâsânî, II, 220. [2] Şîrâzî, II,811

Kaynak: Diyanet Hac İlmihali