Fil Vakası ile İlgili Ayet ve Hadisler

Peygamberimizin (s.a.v.) doğduğu yıl gerçekleşen görülmemiş hadise neydi? Fil Vakası veya Fil Olayı ile ilgili ayet ve hadisler.

Arap tarihinde, daha evvel benzeri hiç görülmemiş bir hâdise vuku buldu. Bu, daha büyük bir hâdisenin zuhur edeceğine işaretti.

FİL VAKASI NE ZAMAN VE NASIL GERÇEKLEŞMİŞTİR?

Habeş necâşîsinin Yemen valisi Ebrehe el-Eşrem, San’a’da Kulleys ismini verdiği büyük bir kilise yaptırdı. Arapların hac için Kâbe yerine buraya gelmelerini temin için Kâbe’yi yıkmak istedi. Yemen’i Sûriye şehirlerine bağlamak için Mekke’yi zaptetmek ve Arabistan’da Hristiyan nüfuzunu yaymak istiyordu. Zira bu hem Bizans imparatorunun hem de Habeş necâşîsinin işine geliyordu. Çünkü her ikisi de hristiyandı.

Ebrehe’nin fil ile takviye ettiği orduyla hareket ettiğini duyan araplar çok korktular. Onu durdurmak için savaşmayı istediler, ancak buna güçlerinin yetmeyeceğini anladılar ve Allah’a sığındılar. Şehri terkeden Kureyş, dağlara ve vâdilere doğru çekildi. Abdulmuttalip Kureyş’ten bir grupla Kâbe’ye geldi. Allah Teâlâ’ya dua ve niyazda bulunup Ebrehe’ye karşı yardım istedi.

Ebrehe Mekke’ye girmek üzere hazırlandı. Mahmûd ismindeki büyük fil, Mekke yolunda çöktü. Dövmelerine rağmen kalkmadı. Yemen tarafına çevirdiklerinde hızla koşmaya başladı.

Bu esnâda Cenâb-ı Hak deniz tarafından üzerlerine kuşlar gönderdi. Her bir kuşun ağzında ve ayaklarında küçük taşlar vardı. Taşın isabet ettiği asker derhal ölüyordu. Habeşliler kaçmaya başladılar. Düşe kalka perişan vaziyette yol almaya çalışıyorlardı. Bir taş da Ebrehe’ye isabet etti. Parmakları birer birer düşmeye başladı. Onu bu hâliyle San’a’ya kadar götürdüler. Orada çok feci bir şekilde öldü.

FİL VAKASI İLE İLGİLİ AYET VE HADİSLER

Allâh Teâlâ bu hâdiseyi Kur’ân-ı Kerîm’de şöyle anlatır:

“Rabbinin fil ashâbına neler yaptığını görmedin mi? Onların kötü plânlarını boşa çıkarmadı mı? Üzerlerine sürü sürü kuşlar gönderdi. Bu kuşlar, onlara pişmiş çamurdan taşlar atıyorlardı. Nihâyet onları yenilip çiğnenmiş ekin yaprağına çevirdi.” (el-Fîl, 1-5)

Bu hâdise Kureyş’e, Araplar nezdinde büyük bir itibar kazandırdı. “Onlar Allah’ın sevgisine mazhar olmuş insanlardır. Allah onları korudu ve düşmanı imha etti” diyorlardı. Kâbe’ye olan saygıları ve onun Allah katındaki yüce mevkiine imanları daha da arttı.

Bu hâdise, yakında çıkacak peygambere ve onun dîninin Kâbe’yle sıkı ve sürekli bir münasebeti olacağına işaret ediyordu. Yani nübüvvetin delil ve şâhidlerinden biridir.

570 senesinde vuku bulan bu hâdise, Araplar tarafından âdeta bir takvim başlangıcı gibi kabul edilmiştir.

Kubâs bin Üşeym (r.a) bir gün:

“–Ben ve Peygamber (s.a.v), Fil Senesi’nde doğduk” demişti.

Osman ibn-i Affân (r.a) ona:

“–Sen mi daha büyüksün, yoksa Rasûlullah (s.a.v) mi?” diye sordu.

Kubâs (r.a) şu incelik, nezâket ve zerâfet dolu cevâbı verdi:

“–Rasûlullah Efendimiz (s.a.v) benden çok çok büyüktür. Ben ise doğum tarihi itibarıyla O’ndan eskiyim... Ben filin pisliklerini yeşile dönmüş, renk değiştirmiş bir vaziyette gördüm!” (Tirmizî, Menâkıb, 2/3619)

Hz. Âişe (r.a), Ebrehe’nin filini süren kişi ile seyisini, Mekke’de insanlardan yiyecek isterken görmüştür. İkisi de âmâ imişler.[1]

Bu hâdiseden şu mühim hususlar anlaşılıyor:

- Kâʻbe’nin şerefi.

- Hristiyanların hasedi.

- Mukaddesât uğrunda fedakârlık.

Himyer meliklerinden biri Ebrehe’ye karşı çıkmış ancak mağlup olarak esir düşmüştür. Nüfeyl bin Hubeyb el-Hasʻamî ile Yemen kabilelerinden onun etrafında toplananlar da bu devâsâ orduyla mukâteleye girmiş ve mukaddesât uğruna kanlarını akıtmışlardır.

- Hâinlerin sonunda rezil oldukları.

Ebrehe’ye yol gösterenler. Ebû Riğâl’in kabri ihânetin remzi olmuştur. Yanından geçen herkes onu kabrini taşlamaktadır.

- İslâm düşmanları hakîkatte Allah Teâlâ’ya harb îlân etmektedir.

- Cenâb-ı Hakk’ın kudret ve azameti.

 Dipnot:

[1] İbn-i Hişâm, I, 57; Halîfe Hayyât, Târîh, s. 53.

Hazırlayan: Dr. Murat Kaya, Siyer-i Nebi.