Gazel Nedir?

Gazel: Kuruyarak dökülmüş ağaç yaprağı. Divan edebiyatı ve diğer İslâmi (Arap, Fars) edebiyatlarının en yaygın nazım şekli anlamlarına gelir.

GAZEL KELİMESİNE ÖRNEKLER

Tahmîs, bir gazelin her beytine üçer mısrâ ekleyerek beşlemek sûretiyle meydana gelen şiir.

*****

Öğüt, nasihat, îkaz ve hatırlatmanın fayda vermeyeceği durumlarda susmak, konuşmaktan evlâdır. Mevlânâ Hazretleri bu gerçeği de;

“Körler çarşısında ayna satma, sağırlar çarşısında gazel okuma!” sözleriyle dile getirir.

*****

Kânûnî’nin aynı zamanda çok hassas bir kalbe sahip olması, onu şiir sanatına da yönlendirmişdir. “Muhibbî” mahlası ile çok güzel şiirleri vardır. Dîvânındaki gazellerinin sayısı 3000’e yaklaşır. Hastalığı sırasında yazmış olduğu şu beyt-i bercestesi, yani seçkin beyti dillerden düşmez:

Halk içinde mûteber bir nesne yok devlet gibi,

Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi...

*****

Mevlânâ Hudâvendigâr bize nazar kılalı,

O’nun görklü nazarı, gönlümüz aynasıdır!..

Yûnus Emre Hazretleri’nin, Doğu’nun hakîm şâiri Sâdî’nin bir gazelini nazmen Türkçe’ye çevirmesi de, onun ilmî hüviyeti hakkında fikir veren bir mâlûmattır.