Gurre (Diyeti) Nedir, Ne Zaman Verilir, Kim Verir, Kime Verilir?
Cenin (ana karnındaki çocuğun) diyeti nedir, ne zaman verilir, kim öder, kime ödenir?
Hz. Ömer (r.a.), evine yabancı erkeklerin girip çıktığını haber aldığı bir kadına haber gönderip yanına çağırtmıştı. Kadın hamile idi. Halife Hz. Ömer (r.a.) tarafından çağrıldığını duyunca şiddetli bir korkuya kapıldı ve çocuğunu düşürdü. Hz. Ömer (r.a.) durumu istişare etmek için ashâb-ı kirâmı topladı. Hz. Ali (r.a.) dışındakiler Halife’nin toplum için muallim ve müeddib mevkiinde olduğu, dolayısıyla kendisine bir şey gerekmediği istikametinde görüş bildirdiler. Hz. Ali (r.a.) ise düşürülmesine sebep olduğu ceninin diyetini ödemesi gerektiğini söyledi. Hz. Ömer (r.a.), onun bu görüşünü tercih etti ve diyet ödedi. (Beyhâkî, Kübrâ, VI, 123)
GURRE NE DEMEK?
Bir kimse ana, baba veya bunlardan başkası olsun hâmile bir kadının karnına veya sırtına veya yanlarına yahut başına yahut uzuvlarından bir uzvuna vurduğu veya onu dövmek, öldürmek, azarlamakla korkuttuğu zaman, kadın çocuğunu düşürürse iki durum akla gelir: Çocuk ya ölü yahut diri olarak düşmüştür.
GURRE NE ZAMAN ÖDENİR?
Gurre cezası bir yılda ödenir. Bir yıl geçmiş de olsa, onu bir defada ödemek gerekir.
Hanefî, Henbelî ve Şafiilerin en sahih görüşüne göre, gurre diyetinin bir sene zarfında ödenmesi gerekir. Gurre, ceninin -cinayeti işleyenin dışında kalan- varislerine, şer’î paylarına göre verilir. (bk. İbn Kudâme, el-Muğnî, VII, 716; Vehbe ez-Zühaylî, el-Fıkhu'l-İslâmî, VI, 364)
GURRE NE KADARDIR?
Gurrenin miktarı beş deve yani diyetin yirmide biri veya buna denk olan nakit para olup, bu da Hanefîlere göre 50 dinar (200 gr. altın para) veya 500 dirhem (1400 gr. gümüş para)dır. Diğer hukukçuların büyük çoğunluğuna göre ise, 600 dirhem (1680 gr. gümüş)dür. (bk. Kâsânî, Bedâyiu's-Sanâyi', V/325; İbn Kudâme, el-Muğnî, V/799; İbn Rüşd Bidâyetü’l-Müctehid, II/ 407)
CENİN DİYETİ
Ebû Hüreyre’den (r.a.) şöyle nakledilmiştir:
“Hüzeyl kabîlesinden iki kadın kavga ettiler. Bunlardan birisi diğerine bir taş attı, karnındaki cenîni öldürdü. Allah Resulu’nun önünde mahkemeleştiler. Hz. Peygamber kadının akile (yakın akrabası) cenînin diyeti olan gurreyi ödemesine hükmetti.” (Müslim, Kasâme, 36; Buhârî, Tıb, 468, Ebû Dâvûd, Diyât, 19; Nesâî, Kasâme, 39; Ahmed b. Hanbel, II-274, 535; ed-Dârimî, Diyât, 21).