Hac ve Umrenin Vaciplerini Terk Etmenin Cezası
Haccın veya umrenin farzlarının (rükün ve şartlarının) yerine getirilmemesi halinde yapılan hac veya umre geçerli olmaz. Farzları ihlalin başka bir şeyle telafisi mümkün değildir.
Haccın veya umrenin vaciplerinden birinin terk edilmesi durumunda hac veya umre fasid olmaz ise de mazeret olmadan terk edilmesi tahrimen mekruhtur.
Mazeret olmadan terk edilen veya zamanında yapılmayan her vâcip için dem gerekir.(Aliyyü’l-kârî, s. 81.)
Sadece umreyi veya sadece haccı ilgilendiren bir vâcibin terk edilmesi sebebiyle tek ceza gerekir.
Hac veya umrenin biri “mustakil (aslî)” diğeri de her bir menasikin vacibi (fer’î) olmak üzere iki çeşit vacibi vardır.
Bu vaciplerden birinin, bir mazeret bulunmaksızın terk edilmesi halinde dem gerekir. Bir mazeret sebebiyle terk edilirse her hangi bir ceza gerekmez.
Haccın Mustakil (Aslî) Vacipleri
a) Sa’y ,
b) Müzdelife vakfesi,
c) Remy-i cimar (Şeytan taşlama),
d) Saçları tıraş etme veya kısaltma,
e) Veda tavafı
Sa’y , tıraş olma ve saçları kısaltma aynı zamanda umrenin de vaciplerindendir.
Bu müstakil vaciplerin dışında hac ve umre menasikine bağlı (fer’î) vacipler de vardır. Bu vaciplerin de bir mazeret olmaksızın terk edilmesi halinde dem gerekir.
KAYNAK: Diyanet Hac İlmihali, DİB Yayınları, 2013, Ankara