Haccı Feshedip Umreye Dönüştürebilir Miyiz?

Hanefi, Şafiî ve Malikî mezheplerine göre umre mi haccı mı yoksa umre ve haccı birlikte mi yapacağına karar verip niyet ederek ihrama girdikten sonra artık bu niyeti iptal etmek veya değiştirmek caiz değildir. Niyet edilen haccı veya umreyi niyet edildiği şekliyle tamamlamak vaciptir.(Hüseyin b. Muhammed Said Abdülğanî el-Mekkî, İrşâdü’s-Sârî İla menasiki el Molla Ali el Kari. s.203. Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Birinci baskı, Beyrut, 1998. (Ali el-Kâri, el-Meslekü’l-Mütekassıt fî’l-Mensekî’l-Mütevassıt adlı eseri ile bir arada))

Hanbelî mezhebine göre, ifrâd veya kıran haccına niyet eden kimse, tavaf ve sa’y yaptıktan sonra, hac niyetini feshedip haccını umreye çevirerek tıraş olup ihramdan çıkabilir. Daha sonra hac niyeti ile ihrama girerek tavaf, vakfe ve sa’y yapar, böylece temettü haccı yapmış olur.(Makdisî, İbn Kudame,Muhammed Muvaffakuddîn Abdullah, el-Kâfî fî Fıkhi’l-İmami’l-Mübeccel Ahmed ibni Hanbel, II, 396; el-Mektebü’l-İslâmî, beşinci baskı, Beyrut, 1988. Aliyyü’l-kârî, s.124. Müslim, Hac, 143; I, 885.)

Hanefi, Malikî ve Şâfiî mezhepleri, “Hac ve umreyi Allah için tamamlayın” anlamındaki ayeti delil getirerek  haccın  feshedilip  umre- ye dönüştürülmesini caiz görmemişler ve Hz. Peygamber’in bu konudaki uygulamasının ashaba özgü olduğunu söylemişlerdir. (Abdülğanî el-Mekkî, 329.)

KAYNAK: Diyanet Hac İlmihali, DİB Yayınları, 2013, Ankara