Araştırmacı-Yazar Fahri Sarrafoğlu, Osmanlı Devleti sadrazamlarından Mesih Mehmet Paşa’nın ilginç hayatını anlatıyor.

Hadim Mesih Mehmet Paşa (d.? -ö. 1592) III. Murat saltanatı döneminde 1 Kasım 1585–14 Nisan 1586 döneminde sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

HADİM MESİH MEHMET PAŞA’NIN HAYATI

Bulgar asıllı olduğu büyük olasıdır. Devşirme olarak küçük yaşta Enderûn’a alınmıştır. Sarayda ak ağa olarak görev yapmıştır. Hazinedarbaşı görevi yapmakta iken, Ekim 1574’de “Hüseyin Paşa”nın yerine Mısır Beylerbeyi olarak Mısır‘a gönderilmiştir.

Osmanlı tarihçilerden Mustafa Ali, İbrahim Peçevi ve bunları kaynak alan diğer Osmanlı tarihlerinde Mesih Mehmet Paşa’nın II. Selim döneminde kilercibaşı iken Saray’da kilerde çıkan bir büyük yangının tüm kilerdeki depolanan yiyecek ve diğer levazım eşyasını yakıp yok ettiğini ve Saray kilerinin ihtiyacının Mısır’dan hemen karşılanabilmesi için akağalardan olan Mesih Mehmet Ağa’ya paşa ünvanı verilip onun Mısır’a beylerbeyi olarak tayin edildiğini bildirirler. Fakat bu dönemin Osmanlı “mühimme defteri”ni kaynak gösteren tarihçi Uzunçarşılı bu yangına ve Saray kilerinin yeniden ikmaline ait kayıtların bu ana kaynakta bulunmadığını belirtmektedir.

Mesih Mehmet Paşa Mısır Beylerbeği görevinde 5 yıl kalmıştır. Bazen gayet sert olarak ve çok zaman yumuşaklıkla hiç isyan ve büyük şikayet olmadan bu eyaletin idaresinde başarı kazanmıştır. 1579’da Mısır’dan İstanbul’a çağrılarak ikinci vezir olarak kubbealtı vezirliği görevi verilmiştir. Yerine Mısır Beylerbeyi olarak haremi-hümayunda “başhaznedar” olan Hadim Hasan Ağa getirilmiştir. (Hadim Hasan Paşa 3 Kasım1597–9 Nisan1598) döneminde sadrazamlık yapmıştır.

Mesih Mehmet Paşa, İran Seferi’nde serdar-ı ekrem olarak bulunan Özdemiroğlu Osman Paşa‘nın o cephede iken bir hastalık sonucu 29 Ekim 1585‘de öldüğü haberi İstanbul’a ulaşınca 1 Kasım 1585‘da Sultan III. Murat tarafından Sadrazam görevine atanmıştır.

Sadrazam olarak padişahın ve saray kliğinin devamlı devlet ve hükümet işlerine karışmasına hedef olmuş ve bundan tedirgin olmuştur. Nisan 1586’da devlet işlerinde Sadrazam’ın isteklerini karşılamayan Reis-ül Küttab Hamza Efendi’nin padişah tarafından azlini istemiştir. Fakat Sultan III. Murat Sadrazam’ın bu isteğini reddetmiştir. Bunun üzerine Mesih Mehmet Paşa’nın “İstiklali olmayan vezir-i azam iş göremez” diyerek 4 ay kadar kaldığı sadrazamlıktan istifa ettiği belirtilmiştir. Sadrazamlık görevinde iyi idareli, vakur ve ciddi olduğu belirtilmektedir.

Bu istifasından sonra Mesih Mehmet Paşa emekliye ayrılıp diğer bir devlet işi ve ünvanı verilmemiştir. Mesih Mehmet Paşa 1592’de İstanbul’da ölmüştür. Fatih yakınlarında Hırka-i Şerif Camii tarafında olan “Mesih Mehmet Paşa Camii” kenarında bulunan üstü açık olan türbesine gömülmüştür.

Mesih Mehmet Paşa’nın Mısır’da bir medresesi bulunmaktadır. 1585-1588 yıllarında İstanbul’da Fatih, Edirnekapı civarında eskiden Hasan Paşa Mescidi bulunan mevkide yaptırdığı Mesih Mehmet Paşa Camii bulunmaktadır.

İslam ve İhsan