Hadis Rivayet Eden Sahabiler

En çok hadis rivayet eden sahabi hangisidir? Hadis eden sahabiler kimlerdir? Ravi olan sahabiler...

Bütün sahâbîler Hz. Peygamber’den (s.a.v.) hadis rivayet etmemiş, rivayet edenler de farklı sayıda hadis nakletmiştir. Bunun sebebi sahâbînin hâfızasının kuvvetli veya zayıf olması, Resûl-i Ekrem’in (s.a.v.) yanında az veya çok kalması, ilim yerine cihada önem vermesi, kendini idarî işlere ve ibadete hasretmesi, hata etme endişesiyle hadis rivayetinden kaçınması ve ömrünün kısa olması gibi sebeplere dayanmaktadır.

HADİS RİVAYET EDEN SAHABİLER

Râvi olan sahâbîler ve rivayetleri konusunda farklı rakamlar verilmiştir. Hâkim en-Nîsâbûrî bunların sayısının 4000 olduğunu söylemişse de Zehebî bu rakamı çok yüksek bulmuş ve sayılarının 1500 civarında olduğunu belirtmiştir (Tecrîdü esmâʾi’ṣ-ṣaḥâbe, I, s. c). Bununla birlikte yapılan tesbit çalışmalarında bu rakama da ulaşılamadığı görülmektedir.

En hacimli müsned kabul edilen Bakī b. Mahled’in el-Müsnedü’l-kebîr’inin günümüze ulaşan mukaddimesindeki sayıma göre eserde 1013 sahâbînin rivayeti yer almıştır.

İbn Hazm da Esmâʾü’ṣ-ṣaḥâbeti’r-ruvât adlı eserinde 1018 isim zikreder.

İbn Asâkir’in tesbitine göre İmam Ahmed b. Hanbel’in el-Müsned’inde 1022 sahâbînin rivayeti yer almaktadır.

EN ÇOK HADİS RİVAYET EDEN SAHABİLER

Rivayet ettikleri hadis sayısına göre sahâbîler “müksirûn” ve “mukıllûn” diye ikiye ayrılmış, 1000’den çok hadis rivayet edenlere müksirûn denilmiştir.

Yedi kişi olan müksirûndan Ebû Hüreyre (r.a.) mükerrerleriyle birlikte 5374, Abdullah b. Ömer (r.a.) 2630, Enes b. Mâlik (r.a.) 2286, Hz. Âişe 2210, Abdullah b. Abbas (r.a.) 1660, Câbir b. Abdullah (r.a.) 1540, Ebû Saîd el-Hudrî (r.a.) 1170 hadis rivayet etmiştir.

Bakī b. Mahled’e göre mukıllûndan on kişinin 200-1000, yirmi bir kişinin 100-200, doksan bir kişinin 20-100 arasında rivayeti bulunmaktadır.

Rivayeti yirmiden az olanların içinde iki kişi on dokuz, altı kişi on sekiz, üç kişi on yedi, üç kişi on altı, dört kişi on beş, on bir kişi on dört, yedi kişi on üç, dokuz kişi on iki, dokuz kişi on bir, on dört kişi on, on iki kişi dokuz, on sekiz kişi sekiz, yirmi sekiz kişi yedi, yirmi yedi kişi altı, yirmi sekiz kişi beş, elli üç kişi dört, yetmiş iki kişi üç, 120 kişi iki ve 458 kişi bir hadis nakletmiştir (Ekrem Ziyâ el-Ömerî, s. 23-24).

Kaynak: DİA