Hak Din İslâm ve Muharref Dinlerde Kazâ ve Kader Anlayışı

Hak din İslâm ve muharref dinlerde kaza ve kader anlayışı nedir? İslâm’da kaza ve kader ne demektir? Yahudîlik ve Hristiyanlık’ta kader ve kaza anlayışı nedir?

İslâm’da kader; Allah Teâlâ’nın, ezelden ebede kadar olacak bütün her şeyi, onların zaman ve mekânını, keyfiyet ve kemmiyetini (nicelik ve niteliğini), ezelî ilmiyle bilip takdir etmesi demektir.

Kazâ ise, Cenâb-ı Hakk’ın ezelde irâde ettiği ve takdir buyurduğu şeyleri, zamanı gelince meydana getirmesi ve yaratmasıdır.

Kader ve kazâya îman ise; hayır ve şer, iyi ve kötü, acı ve tatlı, canlı ve cansız, faydalı ve faydasız her ne varsa hepsinin Allâh’ın ilmi, irâdesi, kudreti, takdîri ve yaratması ile olduğuna, Allah’tan başka yaratıcı bulunmadığına inanmak demektir.

Yüce Allah, insanlara verdiği cüz’î irâde ile tercih edecekleri şeylerin de nerede, ne zaman ve ne şekilde gerçekleşeceğini, ezelî yani zamanla sınırlı olmayan mutlak ilmiyle bilir. Bu bilgisine göre murâd eder, yine bu murâdına göre takdir buyurup zamanı gelince kulun tercihi doğrultusunda yaratır.

Katolik hristiyanlar daha kaderci bir anlayışa sahipken, Ortodoks hristiyanlar insanın hür irâdesinin de kader üzerinde etkisinin bulunduğuna inanırlar.

Yahudîlik ve Hristiyanlık’ta kaderin Tanrıʼnın elinde olduğu kabul edilmekle birlikte, bu husus “kazâ ve kadere îman” şeklinde, îman esasları içerisinde yer almaz.

Yahudîlik ve Hristiyanlığın Îman Esasları

Velhâsıl; Yahudîlik ve Hristiyanlığın îman esaslarında, kitaplara, meleklere ve kadere îman yer almamaktadır. Buna mukâbil Hristiyanlık, Hazret-i Îsâ’nın -hâşâ- Allâh’ın oğlu ve ilâh olduğuna inanma esası üzerine binâ edilmiştir. Muharref Tevrat’ta ise âhirete îmandan bahsedilmemektedir.

Yüce dînimiz İslâm, bütün peygamberlerin insanlara aynı îman esaslarını tebliğ ettiğini, bunlarda hiçbir değişikliğin bulunmadığını, peygamberlerin ve ilâhî kitapların birbirini tasdik ettiğini haber vermektedir.[1] Dolayısıyla, yahudî ve hristiyanların kutsal kitaplarında îman esaslarına dair çok büyük bir tahrîfat yaptıkları ortadadır.[2]

Şunu da belirtelim ki Yahudîlik ve Hristiyanlığın tahrîfe uğramasıyla ilgili olarak Kurʼân-ı Kerîmʼin bildirdikleri, aslâ ehl-i kitâba yönelik bir isnat, itham veya bühtan değil, apaçık bir hakîkatin beyân edilmesinden ibârettir.

Dipnotlar:

[1] Bkz. el-Hac, 78; eş-Şûrâ, 13; Âl-i İmrân, 3; el-Bakara, 91; Fâtır, 31.

[2] Bkz. TDV İslâm Ansiklopedisi, Âmentü Maddesi.

Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Hak Din İslâm ve Muharref Dinler | 2024, Erkam Yayınları

İslam ve İhsan

HAK DİN İSLÂM VE MUHARREF DİNLERDE AHİRET ANLAYIŞI

Hak Din İslâm ve Muharref Dinlerde Ahiret Anlayışı

KAZA VE KADER İLE İLGİLİ AYET VE HADİSLER

Kaza ve Kader ile İlgili Ayet ve Hadisler

KAZA VE KADER NEDİR?

Kaza ve Kader Nedir?

İMAM EBÛ HANİFE’NİN KAZA VE KADER GÖRÜŞÜ

İmam Ebû Hanife’nin Kaza ve Kader Görüşü

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.