Hakkı Mecrâ Ne Demek?
Hakkı mecrâ ne demektir? Kısaca anlamı nedir?
Mecrâ suyun aktığı yer demektir. Hakk-ı mecrâ ise, sulama suyunu başkasının akarından geçirme hakkıdır. Göl, ırmak, dere gibi bir sudan akarını sulama hakkı bulunan bir akar sahibinin, kendi akarı ile bu su arasında bulunan araziden irtifak hakkına dayanarak suyu akıtmasına hakk-ı mecrâ denir. Komşu akar sahiplerinin bu hakkı önlemeye yetkileri yoktur. Mecrâ birkaç kişinin arasında ortak ise, bunlardan biri, aşağıdakilerin sulamasını önleyecek şekilde su yolunu kapatamaz. Ancak aralarında anlaşarak nöbetleşe sulamaya razı olurlarsa, suyun tamamını kendi arazilerine çevirebilirler. Bunun yanında arazisi yüksek olduğu için suyun önünü kapatmadıkça sulama yapamayan kişi, ihtiyacını giderecek kadar suyun önünü kapatabilir.
Mecrâların bakım ve temizliğinin masraf ve külfeti, mecranın durumuna göre belirlenmiştir. Fırat, Dicle gibi büyük nehirlerin mecralarının bakım ve temizliği, zararların önlenmesi ve istifade edilebilmesi için gerekli tedbirlerin alınması devletin vazifelerindendir. Belli bir yerleşim bölgesinden geçen akarsu kollarının bakım ve ıslahı bu sudan faydalanan kimselere aittir. Gerekli bakımı yapmadıkları takdirde devletin zorla temizletme yetkisi vardır. Sınırlı sayıda kişinin arazisini sulayan akarsular ise, bu sudan yararlanan kişiler tarafından bakım ve temizliği yapılır. Bunlar bakım yapmadıkları takdirde, zorlanmazlar.