Hangi Müslüman En Üstündür?
"Ey Allah'ın Resûlü! Hangi Müslüman en üstündür?" diye soran bir sahabiye Peygamber (s.a.s.) Efendimiz'in verdiği cevap.
Ebû Mûsâ radıyallahu anh şöyle dedi:
- "Ey Allah'ın Resûlü! Hangi Müslüman en üstündür?" diye sordum.
- "Dilinden ve elinden Müslümanların emniyette olduğu kimse" cevabını verdi. (Buhârî, Îmân 4, 5, Rikak 26; Müslim, Îmân 64, 65. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Cihâd 2; Tirimizî, Kıyâmet 52, Îmân 12; Nesâî, Îmân 8, 9, 11)
Hadisin Açıklaması
Güzel ahlâklı ve faziletli Müslümanı Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz, diliyle ve eliyle öteki Müslümanlara zarar vermeyen kişi diye tarif etmiştir. Bu, işin başlangıç noktasını göstermektir. Müslüman elbette başkalarına faydalı olmaya çalışacaktır. Ama her zaman herkesin faydalı olma, iyilik yapma imkânı olmayabilir. İyiliğin yapılamadığı yerde kötülük yapmamak, zarar vermemek, Müslümanları kendisinden kuşkulandırmamak, zararsız bir kimse olmak da bir fazilettir. Aslında hadisimiz, zaman zaman iyilik ve hayr işlese bile, dilinden ve elinden yani diliyle ya da eliyle vereceği zarardan Müslümanların emin olamadıkları kimse, olgun ve faziletli bir Müslüman olamaz anlamını ifade etmektedir.
Diğer Müslümanlara güven veren emin kişi olmak, olgun müslüman olmak demektir. Bunun yolu, dili ve eliyle onlara zarar vermemektir. Hadisimizde önce dilin zikredilmiş olması dikkat çekicidir. Çünkü el ile zarar vermek her zaman ve herkes için kolay olmayabilir. Fakat dil ile sözlü olarak öteki Müslümanlara zarar vermek hem daha kolay hem de daha yaygındır. Bu sebeple öncelikle dil ile zarar vermemek üzerinde durulmuştur. Atalarımız da "dil yarasının onulmazlığı"nı bildirirken bu önceliğe dikkat çekmişlerdir. Nitekim Peygamber Efendimiz bir başka hadislerinde, "Dilini tutan kurtuldu" buyurmuştur. (Tirmizî, Kıyâmet 50, Dârimî, Rikak 5)
Hadisimizin faziletli Müslüman tarifi, aslında içtimâî ve iktisâdî (sosyo-ekonomik) durumu ne olursa olsun, her Müslümanın iyi olabilmesi için, dilinden ve elinden Müslümanları emin kılmak gibi her zaman geçerli bir yolun bulunduğunu ortaya koymaktadır.
Hadisten Öğrendiklerimiz
- İyi Müslüman, diğer Müslümanların dilinden ve elinden emin oldukları kişidir.
- İyilik ve fazilet başkalarına zarar vermemekle ölçülür.
- Müslümanlar arası güven ve emniyet, huzurlu bir toplum hayatının temel şartıdır.
Kaynak: Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları