Hat Sanatı İçin Gerekli Olan 3 Şart
Hat sanatını kâmil manada icra edebilmek için gerekli olan 3 şart.
Hüsn-i hat için aranan temel üç şart:
- Üstâdın tâlimi,
- Çok meşk etmek,
- İslâm Dîni üzere olmak, yani müslüman olmaktır.
Hattaki bu İslâm olma şartı pek derin bir mânâ taşır. Şâyân-ı dikkattir ki, gayr-i müslimlerden bu hususta gayret sarf edenler, yıllarca uğraşıp da kâmil bir hattat olamamışlardır.
Oysa Osmanlı’da “bî-dest ü bî-pâ”, yani elsiz-ayaksız imzasıyla yazı yazan ve gerçekten de bileklerinden her iki eli ve ayağı da olmayan bir kimse dahî hattat olarak temeyyüz etmiş ve kendisine saraydan maaş bağlanmıştır.
Bu gerçek, İslâm Dîni üzere olma şartına bağlı olarak Hak tarafından bahşedilen ayrı bir mevhibe-i ilâhiyyedir.
Yine bu mevhibe dolayısıyladır ki, on sekizinci yüzyılın meşhur hattatı Mustafa Râkım Efendi de, hüsn-i hat icâzetini daha on iki yaşında bir çocuk iken almıştır.
Mustafa Râkım Efendi, böyle müstesnâ bir mevhibenin kadrini idrâk etmiş ve üstün gayretler ile de kısa zamanda sanatını daha ilerilere götürmeye muvaffak olmuştur. Neticede bu sahada öncekileri unutturacak bir seviye kaydetmiştir. Sayısız şâheserlerine ilâveten pâdişah tuğrâlarındaki son ve mükemmel istif, onun eseridir.
Kaynak: Osman Nuri Topbaş / Osmanlı, Erkam Yayınları