Havari Nedir?

Havari nedir, ne anlama gelir? Havari kelimesinin anlamı ve havari ile ilgili ayet ve hadisler.

Havari, Hz. Îsâ’nın (a.s.), kendisine yardımcı olmak üzere seçtiği on iki kişiden her biri için kullanılan tabirdir.

HAVARİ NE DEMEKTİR?

Sözlükte “beyaz olmak; iyice beyazlatmak” anlamlarına gelen Arapça haver kökünden türetilen havârî, “seçilmiş, kusursuz; taraftar, özverili arkadaş, dost, bir kimseye ileri derecede yardım eden, kendisini bir davaya adayan” demektir. Terim olarak genelde, Allah’ın peygamberlerine inanıp onlara yardımcı olan herkes için kullanılan havâri bilhassa Hz. Îsâ (a.s.) tarafından seçilmiş, tebliğ ve irşad görevinde ona yardımcı olan on iki kişilik grubu ifade eder.

HAVARİ İLE İLGİLİ AYETLER

Havârilerle ilgili olarak Kur’ân-ı Kerîm’de üç sûrede açıklama yapılmıştır. Âl-i İmrân sûresinde (3/52) bildirildiğine göre Mûsâ’dan sonra İsrâiloğulları’na peygamber olarak gönderilen Îsâ kavmini öncelikle Allah’a kulluk etmeye çağırmış, ancak onların kabul etmediklerini sezince, “Allah yolunda bana yardımcı olacak olanlar kimlerdir?” diye sorması üzerine havâriler, “Biz Allah yolunun yardımcılarıyız. Allah’a inandık. Bil ki bizler müslümanlarız” cevabını vermişlerdir.

Buna benzer bir açıklama da Saf sûresinin 14. âyetinde geçmektedir.

Diğer bir âyette (el-Mâide 5/111), Allah’a ve O’nun elçisi Îsâ’ya iman etmeleri havârilere ilham edilince onların iman ederek Allah’a teslim oldukları bildirilmiştir. Müteakip âyetlerde açıklandığına göre havâriler Hz. Îsâ’ya, “Senin rabbin gökten donatılmış bir sofra indirebilir mi?” diye sormuşlar, bunun üzerine Îsâ, “İman etmiş kimseler iseniz Allah’tan korkun” diye cevap vermiş, havâriler ise, “İstiyoruz ki ondan yiyelim, kalplerimiz iyice yatışsın, senin bize doğru söylediğini bilelim ve bunu bizzat görenlerden olalım” demişler; nihayet Hz. Îsâ’nın dua ve niyazı üzerine gökten bir sofra inmiştir. (el-Mâide 5/112-115)

HAVARİ İLE İLGİLİ HADİSLER

Havâri kelimesi Hz. Peygamber’in hadislerinde de geçmektedir. Bir hadiste,

“Benden önce Allah hangi ümmete peygamber göndermişse bu peygamberlerin hepsinin de ümmeti için havârileri ve sünnetini takip eden, emrine uyan yakın dostları olmuştur.” (Müslim, “Îmân”, 80) denilmiştir. Bir başka hadisin meâli de şöyledir:

“Her peygamberin bir havârisi vardır, benim havârim Zübeyr b. Avvâm’dır.” (Buhârî, “Cihâd”, 40, 41, 135; Müslim, “Feżâʾilü’ṣ-ṣaḥâbe”, 48)

Kaynak: DİA