Helâl Lokma Hassâsiyeti

Hz. Ebû Be­kir'in helâl lokma hassâsiyetini gösteren ibretlik kıssa...

Ebû Be­kir Sıd­dîk (r.a)’ın bir kö­le­si var­dı. Bu kö­le ka­zan­cı­nın bel­li bir kıs­mı­nı ona ve­rir, o da bun­dan yer­di. Yi­ne bir­gün kö­le ka­zan­dı­ğı bir şeyi ge­tir­di. Ebû Be­kir (r.a) da ondan bir lokma aldı. Bu­nun üze­ri­ne kö­le:

“–Her akşam bana kazancımın mâhiyetini sorardın, bu akşam sormadın?” dedi.

Ebû Be­kir (r.a):

“–Çok açtım, sormayı unuttum, peki söy­le ba­ka­lım nasıl kazandın?” di­ye­rek açık­la­ma­sı­nı is­te­di.

Kö­le:

“–Fal­cı­lık­tan an­la­ma­dı­ğım hâl­de câ­hi­li­ye dev­rin­de fal­cı­lık ya­pa­rak bir ada­mı al­dat­mış­tım. Bu­gün onun­la kar­şı­laş­tık. Adam o yap­tı­ğım işe kar­şı­lık si­ze ik­ram et­ti­ğim bu yi­ye­ce­ği ver­di” de­yin­ce Hz. Ebû Be­kir (r.a), par­ma­ğı­nı bo­ğa­zı­na gö­tü­re­rek (tüm ezi­ye­ti­ne rağ­men) ye­dik­le­ri­nin hep­si­ni çı­kar­dı. Köleye dönerek:

“–Yazıklar olsun sana! Az kaldı beni helâk ediyordun” dedi.

Kendisine:

“–Bir lok­ma için bu ka­dar ezi­ye­te de­ğer miy­di?” diyenlere Hz. Sıd­dîk (r.a):

“–Ca­nımın çı­ka­ca­ğı­nı bil­sem bi­le, yi­ne de o lok­ma­yı çı­ka­rır­dım. Çünkü Rasûlullah (s.a.v) Efendimiz’den duydum:

«Haramla beslenen vücuda Cehennem daha lâyıktır» buyurdular” ce­vâ­bı­nı ver­di. (Ebû Nuaym, Hilye, I, 31. Bkz. Bu­hâ­rî, Me­nâ­kı­bu’l-En­sâr, 26; Hâkim, IV, 141; Ah­med b. Ab­dullah et-Ta­be­rî, er-Ri­yâ­du’n-nad­ra, II, 140–141)

Şu âyet-i kerimede bu ve benzeri hassâsiyetler methedilmektedir:

“Kim de Rabbinin makamında durup hesap vermekten korkar da nefsini hevâ ve heveslerden alıkoyarsa, şüphesiz onun varacağı yer Cennet’tir.” (en-Nâziât, 40-41) (Kurtubî, XIX, 135)