Hz. Âdem ve Havva’nın (a.s.) Cennet’e girişleri nasıl oldu? Şeytan, Hz. Âdem ve Havva’yı (a.s.) nasıl kandırdı? Hz. Âdem ve Havva’nın (a.s.) Cennet’ten çıkarılmasına neden olan hadise.

İlk iki insanın yaratılışlarından sonra Cennet’e girişleri Kur’ân’da şöyle anlatılır:

“Ve şöyle demiştik: Ey Âdem, sen ve eşin Cennet’te kalın. Orada istediğiniz yerden bol bol yeyin. Yalnız şu ağaca yaklaşmayın. Yoksa ikiniz de kendinize zulmedenlerden olursunuz.” ^[1]

ŞEYTAN, HZ. ÂDEM VE HAVVA’YI (A.S.) NASIL KANDIRDI?

Bu, yüce Allâh’ın insan varlığı için koyduğu ilk yasaklama idi. Aynı zamanda serbest karar verebilme yeteneklerini hangi yönde kullanacakları konusunda bir deneme olacaktı. Şeytanın verebileceği vesvese ve aldatmanın Âdem ve Havva’nın yasağa uyup uymaması konusunda etkili olacağını bilen yüce Allah onları şöyle uyarmıştı:

“Biz Âdem’e şöyle demiştik: Ey Âdem!. Bu İblis, senin ve eşinin düşmanıdır. Sakın sizi cennetten çıkarmasın, sonra yorulur, sıkıntı çekersin. Şimdi senin için burada ne acıkmak vardır ne de çıplak kalmak. Yine sen burada ne susarsın ne de sıcaktan bunalırsın!” ^[2]

Nitekim şeytan bir yolunu bularak Âdem’le Havva’ya vesvese vermiş ve onları iknâ ederek yasağı çiğnetmiştir. Allahü Teâlâ şöyle buyurur:

“Şeytan onlara, kendilerine görünmeyen avret yerlerini göstermek için vesvese verdi ve şöyle dedi: “Rabbiniz size bu ağacı iki melek olmamanız ve sürekli olarak Cennet’te kalmamanız için yasakladı. Ayrıca onlara: “Ben sizin iyiliğinizi istiyorum” diye de yemin etti.” ^[3] Böylece şeytan, eğer bu yasak ağacın meyvesinden yerlerse melek haline dönüşeceklerini ve sürekli olarak Cennet’te kalmalarının ancak bu şekilde mümkün olabileceğini fısıldamış oluyordu. Nitekim şeytanın bu yanıltıcı sözleri Âdem’le Havva üzerinde etkisini gösterdi ve yasak meyveden yediler.

Bundan sonrası âyette şöyle açıklanır:

“Böylece İblis onları aldatarak ağaçtan yemeğe sevketti. Ve ağacın meyvesinden tadınca, avret yerleri onlara göründü. Cennet yapraklarıyla ayıp yerlerini örtmeye başladılar. Bunun üzerine Rableri onlara şöyle nidâ etti: “Ben size bu ağaçtan yemenizi yasak etmedim mi? Ve size şeytan sizin apaçık bir düşmanınızdır demedim mi?” ^[4]

Yasaklanan ağacın buğday, üzüm veya incir olduğu konusunda bazı rivayetler varsa da, âyet ve hadislerde açıkça türü belirtilmemiştir. Bunu bilmekte bir yarar da söz konusu değildir.^[5]

Tevrat’a göre, Cennet’te nitelikleri belirlenen iki ağaç vardı. “Hayat ağacı” ve Âdem ile eşine yasaklanan “iyilik ve kötülüğü bilme ağacı.” Bu ağacın meyvesinden yemenin cezası ölümdür.^[6] Tevrat’ta; “Şimdi elini uzatmasın ve hayat ağacından almasın ve yemesin ve ebediyyen yaşamasın” ^[7] denilerek hayat ağacının ölümsüzlük bahşetme niteliğine işaret edilmiştir. Şeytan insanın ebediliğine karşı olduğu için, Âdem’in hayat ağacına yaklaşmasına engel olmuş, fakat ölümsüzlük verir diye aldatarak bilgi ağacından yedirmiş ve bu nedenle de Âdem, eşi ve onlara bağlı olarak insan nesli ölümlü olmuştur.^[8]

Günümüz Hristiyanlık inancına göre ise Cennet’teki bu yasak ağaçtan kastedilen Âdem ile Havva’nın birbirine cinsel yönden yakınlaşmasıdır. Hatta Hristiyanlıkta bu yüzden evlenmeme ibadet ve sevap sayılmıştır. Diğer yandan kiliseler, ilk insanın yaptığı bu hatanın, kıyamete kadar doğan her yeni çocuğa geçtiğini, onların da günahkâr olarak doğduklarını, ancak vaftiz edilmek suretiyle Cehennemlik olmaktan kurtulabileceklerini öne sürmüştür.^[9]

Dipnotlar:

^[1] Bakara, 2/35; A’râf, 7/19. ^[2] Tâhâ, 20/117-119. ^[3] A’râf, 7/20-21. ^[4] A’râf, 7/22. ^[5] Elmalılı, age, I, 276. ^[6] Tekvin, 2/9, 16-17. ^[7] Tekvin, 3/22. ^[8] bk. Tevrat, Tekvîn. 3/1-7; Süleyman Hayri Bolay, «Âdem» mad. T.D.V.İ Ansk. I, 361. ^[9] Elmalılı, age I, 276; Bolay, age, «Âdem» mad, I, 362.

Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları

İslam ve İhsan