Kalkandelen Devlet Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin İzeti, “Bölgedeki tüm halklara aşk, edep, kültür ve estetikle bütün olan İslam getirildi. Hazreti Mevlana'nın Balkanlara en büyük etkisi İslam'ın yayılmasındadır.” dedi.

Makedonya’daki Kalkandelen Devlet Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin İzeti, Hazreti Mevlana’nın Balkanlara en büyük etkisinin, İslam'ın yayılmasında görülebildiğini belirtti.

İzeti, yaptığı açıklamada, Hz. Mevlana’nın yaşadığı dönemin İslam ilmi ve maneviyatı açısından çok bereketli ve doğurgan bir dönem olduğuna işaret ederek o dönemde Endülüs ve Anadolu’da siyasi açıdan sıkıntılar bulunduğunu ancak manevi ve ilmi bakımdan İslam dünyasına büyük etki bırakacak kişilerin de bu dönemde yetiştiğini ifade etti.

Mevlana'nın asıl kaygısının Allah’a yaklaşmak olduğunu vurgulayan İzeti, öğretilerinin, düşüncelerinin, inançlarının temel meselesi ve mihenk noktasının Allah’a aşk ve yaklaşmak olduğunu kaydetti.

Mesnevi, Divan-ı Kebir, Fihi Ma Fih isimli eserlerinde Mevlana'nın birçok boyutu ele aldığını söyleyen İzeti, “Aslında Mesnevi bir çiçek bahçesi gibidir. Fıkıh var, akait var, felsefe, edebiyat, mecaz ve belagat var. Tabii ki bunları yoğuran şerbet de İslam tasavvufudur. Mevlana İslam tasavvufunun büyüklerinden birisidir ve öğretilerinin merkezinde tasavvufi anlayış vardır.” diye konuştu.

Her ciddi düşünürün öğretilerinin merkezinde ne varsa Mevlana'nın da öğretilerinde olduğunu kaydeden İzeti, Hz. Mevlana’nın kitaplarında Allah’a nasıl ulaşılacağının işlediğini ifade etti.

İzeti, Hz. Mevlana’nın, öğretilerinde Hazreti Muhammed'e olan saygı ve sevgiyi de işlediğini belirterek “Peygamber Efendimiz’in şahsiyetinde temerküz eden Hakikat-i Muhammediye’yi anlatır. Çünkü Hakikat-i Muhammediye ve Peygamber Efendimizin fiziki şahsiyeti farklı şeylerdir. Hakikat-i Muhammediye bugüne kadar devam eden, Peygamber Efendimizin dönemindeki o toplumun anlayışını işler. Ashabların, tabiinin, evliyaların, ehlibeytin, yani bütün bunların kendi öğretilerinin merkezinde yer almaktadır.” şeklinde konuştu.

MEVLANA HAZRETLERİNİN BALKANLARA ETKİSİ

Mevlana Hazretlerinin, insanın kendi içine dikey yürüyerek Allah'a varmayı hedeflediğini vurgulayan İzeti, eserlerinde kendine has metodolojisinin bulunduğunu söyledi.

İzeti, son dönemlerde Mevlana'nın, insanların modern anlayışında hoşuna gittiği tarafıyla incelendiğini, bunun da kendilerini rahatsız ettiğini kaydederek “Hazret-i Mevlana sadece hoşgörüden bahseden, sadece aşktan bahseden bir şahıs değildir. Hazret-i Mevlana beş vakit namaz kılan, zekatını veren, orucunu tutan, haccına giden, Peygamber için eriyen bir şahsiyettir. Buna rağmen tabii ki içinde aşk boyutu da müsamaha boyutu da var.” ifadelerini kullandı.

Dünyanın her yerinde olduğu gibi Hz. Mevlana’nın Balkanlarda da etkili olduğunu ifade eden İzeti, Osmanlı anlayışındaki İslam'ın Balkanlara tasavvuf şerbetiyle yoğrularak getirildiğini aktardı.

BALKANLARA İSLAM’I SUFİLER GETİRMEDİ

“Balkanlara İslam’ı sadece sufilerin getirdiği” yönündeki söylemlerin yanlış olduğunu savunan İzeti, bunun genel olarak tasavvuf anlayışı etrafında toplandığını ifade etti.

Bölgedeki tüm halklara aşk, edep, kültür ve estetikle bütün olan İslam'ın getirildiğini aktaran İzeti, “Hazret-i Mevlana'nın Balkanlara en büyük etkisi İslam’ın yayılmasındadır.” ifadelerini kullandı.

İzeti, Mevlevi dergahlarının Üsküp, Saraybosna, Elbasan, Belgrad, Niş gibi Balkan şehirlerinde mevcut olduğunu dile getirerek “Bütün bu bölgelerde Hazret-i Mevlana'nın edebinden hisse alanlar, o edebi bu bölgelere de taşımışlardır.” dedi.

Kaynak: AA

İslam ve İhsan