Hz. Ömer’in (r.a.) Hayatı
Hz. Ömer (r.a.) kimdir? Hz. Ömer (r.a.) Peygamberimizin nesi olur? Hz. Ömer’in (r.a.) halifelik döneminde neler oldu? Hz. Ömer (r.a.) nasıl vefat etti? İkinci İslam Halifesi: Hz. Ömer’in (r.a.) kısaca hayatı, Müslüman oluşu, halifeliği ve vefatı.
Hz. Ömer -radıyallahu anh- Kureyş kabilesinin Benû Adî kolundan olup soyu Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in soyu ile birleşir.
Hz. Ömer’in (r.a.) Soyu - (Hz. Ömer’in (r.a.) Nesebi)
Hadisimizin başında Nevevî’nin zikrettiği bu nesep zinciri şöyledir:
Ömer - Hattâb - Nüfeyl- Abdüluzzâ - Riyâh - Abdullah - Kurt - Rezâh - Adî - Kab - Lüey - Gâlib
Hz. Ömer’in (r.a.) Müslüman Oluşu
Hz. Ömer -radıyallahu anh- Resûl-i Ekrem’den -sallâllâhu aleyhi ve sellem- 10 yaş kadar küçüktü. İslâmiyet ile şereflenmeden önce Müslümanlara pek eziyet ederdi. Nüfuzuyla, güç ve kuvvetiyle tanınmış bir yiğit olduğu için, onun Müslüman olması diğer Müslümanları güçlendirdi. İslâm ile şereflendiği gün Kâbe’ye giderek namaz kıldı. Diğer Müslümanlar da ilk defa o gün Kâbe’de namaz kıldılar.
Medine’ye hicret edince, şehir merkezine bugün 3 km. uzaklıkta bulunan Kuba’ya yerleşti. Gün aşırı Resûl-i Ekrem’i -sallâllâhu aleyhi ve sellem- ziyaret ederek, bütün gün onun yanında kalırdı. Medine’de Hz. Ebûbekir’le -radıyallahu anh- birlikte Resûlullah’ın -sallâllâhu aleyhi ve sellem- en büyük yardımcısı oldu. Onun katıldığı bütün savaşlarda bulundu.
Hz. Ömer (r.a.) Peygamberimizin Nesi Olur?
Kızı Hafsa’yı -radıyallahu anh- onunla evlendirerek Hz. Peygamber’in -sallâllâhu aleyhi ve sellem- kayın pederi olma şerefini elde etti. Resûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz’i o kadar derin bir muhabbetle severdi ki, onun vefat ettiğini duyunca büyük bir şoka girdi. Kılıcını çekerek, Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- öldü diyenleri ikiye biçeceğini söyledi.
Muvâfakât-i Ömer Nedir?
Son derece doğru ve isabetli düşünürdü. Henüz hakkında vahiy gelmeyen 15-20 önemli konuda Hz. Peygamber’e -sallâllâhu aleyhi ve sellem- başvurarak o hususlarda âyet indirmesi için Allah Teâlâ’ya dua etmesini istedi. Bazan da o konulardaki kanaatini Hz. Peygamber’e -sallâllâhu aleyhi ve sellem- arzetti. Hz. Ömer’in -radıyallahu anh- açıklık getirilmesini istediği hususlarda âyetler nâzil oldu. Hakkında âyet nâzil olan bu konulara, Ömer’in -radıyallahu anh- âyete uygun görüşleri anlamında “Muvâfakât-i Ömer” denmiştir. (Bu konuda geniş bilgi için bk. Tecrîd Tercemesi, II, 349-353)
HZ. ÖMER’İN (R.A.) HALİFELİK DÖNEMİ
Hz. Ebûbekir’in -radıyallahu anh- vefâtından sonra İslâm’ın ikinci halifesi oldu. İran, Irak, Suriye, Mısır topraklarını İslâm ülkesine kattı. Kudüs, Azerbaycan, Ermenistan, Horasan, İskenderiye onun zamanında fethedildi. Basra, Kûfe, Musul gibi büyük şehirleri kurdu. Eşsiz adalet anlayışıyla, dünya tarihinde benzeri görülmeyen adalet örnekleri verdi. Yardıma muhtaç olan herkese maaş bağladı. Devlet idâresinde önemli yenilikler yaptı. İdârî, adlî, mâlî ve askerî teşkilât kurdu. İslâm’ın, Kur’ân-ı Kerîm’in ve İslâmî ilimlerin daha geniş muhitlere yayılması için faaliyet gösterdi. İslâmiyet’i uzun yıllar boyu bizzat Resûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz’den öğrenmesi sebebiyle İslâm hukukunun birçok meselesinde şahsî görüşleri vardı.
Hz. Ömer (r.a.) Nasıl Biriydi?
Hz. Ömer -radıyallahu anh- sert tabiatına rağmen pek mütevâzi bir insandı. Yamalı gömlek giyer, dul kadınların evine sırtında su taşır, çıplak döşemede yatıp uyur, develeri kendi eliyle kaşağılayıp temizlerdi. Halifeliği süresince geceleri sokak sokak dolaşır, herkesin şikâyetini dinler, halkın dertlerine çözüm getirirdi. Çok güzel konuşur, hikmetli sözler söylerdi. Mert ve doğru sözlü olanları sever, kendini tenkid etseler bile onlara gücenmezdi. Halka hitap ettiği bir gün, yanlış işler yaparsa, kendisine nasıl davranacaklarını sormuştu.
Cemaatten biri hemen ayağa kalkarak:
- Seni kılıcımızla doğrulturuz, demişti.
Hz. Ömer -radıyallahu anh- adamın cesaretini denemek için:
- Benim hakkımda böyle konuşmaya nasıl cüret ediyorsun? diye sormuş, o adamın gözünü kırpmadan:
- Evet, bu sözleri senin hakkında söylüyorum, demesine pek sevinmiş ve:
- Allah’a şükürler olsun ki, yanlış yola sapacak olursam, halkımın içinde beni kılıcıyla doğrultacak kimseler var, demişti.
Hz. Ömer (r.a.) Nasıl Vefat Etti?
Hz. Ömer -radıyallahu anh- hicretin 24. yılında Zerdüşt bir köle tarafından şehid edildi.
Hz. Ömer’in (r.a.) Kabri Nerede?
Hz. Ömer -radıyallahu anh- Medine’de Ravza-i Mutahhara’da Hz. Peygamber’in -sallâllâhu aleyhi ve sellem- ayakları dibine defnedildi.
Kaynak: Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları