İbadette devamlılık nasıl sağlanır? İbadetlerde devamlılık neden gerekli ve önemlidir? İbadetlerle elde edilen kazanımları kalıcı hale getirmenin yolları.

Yaptığımız ibadetlerin kabul olduğunun en önemli göstergesi, sürdürülebilir ve sürekliliği olan bir ibadet hayatı yaşayabilmektir.

İBADETLERDE DEVAMLILIK NEDEN GEREKLİ VE ÖNEMLİDİR?

Yüce Allah bizleri kendisine kul olarak yaratmıştır. Bu kulluğun hayat boyunca sürdürülmesi ve son nefesin iman ile verilmesi bizler için en mühim meseledir. Dolayısı ile ibadet / kulluk hayatını bir ana, bir mevsime sığdırıp kalan kısmını başımıza buyruk yaşamamız asla söz konusu değildir.

Sürdürülebilir ve sürekliliği olan bir ibadet hayatı yaşayabilmek esastır. Ayrıca giderek yükselen bir çizginin ibadet hayatımızda egemen olması beklenir. Saman alevi tarzı birden parlayan ve sonrasında sönen bir ateşe benzeyen değil de yavaş yavaş ışıkları sökün eden ve gittikçe yayılıp bütün bir dünyayı aydınlatan fecr-i sadık gibi olmak gerekir. Nitekim “iki günü müsavi olan ziyandadır” buyurulmuştur ki ahirete yönelik olan değerlerimiz açısından iki günlük eşitliğin ziyan olduğu kastedilmektedir. Diğer taraftan Hazret-i Peygamber (sallâllâhü aleyhi ve sellem): “Allah katında amellerin en sevimlisi az da olsa devamlı olanıdır.” (Buhari, İman, 32) buyurarak ibadetlerde sürekliliğe dikkatleri çekmektedir.

İBADETLERLE ELDE EDİLEN KAZANIMLAR NASIL KALICI OLUR?

İbadetler ile elde edilen kazanımların kalıcı olabilmesi için Allah Teâlâ’ya karşı ihlas ve takva şarttır. Ayet-i kerimede Mevla Teâlâ Hazretleri: “Ey iman edenler! Allah’a yardım ederseniz O da size yardım eder ve ayaklarınızı sabit kılar.” (Muhammed: 7) buyurmaktadır. Allah’a yardım etmek; Allah’ın dininin yaşanması için gayret göstermektir. Kim Allah Teâlâ’nın dini yeryüzüne egemen olsun diye çalışır, çaba sarf ederse Allah ona yardım eder ve ayaklarını sabit tutar / kaydırmaz.

Ömrümüzün her anında bu duyguların içimizde bulunması gerekir. Müslüman için zaman; bir ibadetten diğer ibadete ölçülen bir akıştır. İşte böyle bir ibadet mevsimi olan oruç ayı son bulmuş ve bayram ile taçlanmıştır. Oruçla, teravihle kazandığımız ibadet kıvamı artarak devam etmelidir. Bir ramazan mevsimini bitirmiş olmanın verdiği burukluğu telafi etmenin yolu da bu dönemde elde edilen kazanımları muhafaza edip ileri taşımaktır.

RAMAZAN ORUCUNUN KABUL OLDUĞUNUN EN ÖNEMLİ GÖSTERGESİ

Tuttuğumuz Ramazan orucunun kabul olduğunun en önemli göstergesi Ramazan’dan sonra da orucun etkilerinin kişinin üzerinde görülmesidir. Bu eserlerin en önemlilerinden biri az miktarda da olsa Ramazan’dan sonra oruca devam etmektir. Bu noktada Ramazan kazanımlarının sürekli hale getirilmesi önem arz etmektedir.

Ramazan münasebeti ile namaza başlayanların namazı aksatmadan kılmaya devam etmeleri, haramları terk edip güzel bir kulluk kıvamı kazanmış olanların bu hallerini sürdürmesi ve ölünceye kadar bir ibadet hayatını hedeflemesi önemlidir. Ramazan sonrası amellerde bir eksilme, İslami şahsiyette bir yozlaşma olmadan kazanılan ilahi rahmetin korunması gerekir.

RAMAZAN KAZANIMLARINI SÜREKLİ KILMANIN YOLU

Ramazan kazanımlarını sürekli kılmanın yolu ise tutulan orucun insanda bir değer haline dönüşmesidir. Bu da orucun farz kılındığını bildiren ayette zikredilen takvaya erişmektir. Takva kelime anlamı itibarı ile korunmak demektir. Nitekim bir hadis-i şerifte Fahr-i kâinat Efendimiz (sallâllâhü aleyhi ve sellem) “Oruç bir kalkandır” (Buhârî, Savm, 9; Tirmizî, Îmân, 8) buyurmak sureti ile orucun takvaya\korunmaya yönelik hikmetine vurgu yapmıştır. Takva; insanın âlemlerin Rabbine karşı sorumluluğunun bilincinde olmasıdır. Bu şuurun tezahürü kişinin kendi nefsinde ortaya çıkacağı gibi, kendi dışındakilerle ilişkilerinde de görülmelidir.

Ramazan’da namaz yoğun geçen bir ibadet hayatını hiç olmazsa gecelerde kılınacak iki rekât teheccüd namazı ile sürdürmeye gayret etmeliyiz. Oruç mevsiminin gece hayatını Ramazandan sonraya da gece namazları ile taşımak gerekir.

PEYGAMBERİMİZİN ORUÇ TAVSİYESİ

Ramazanda tadını aldığımız oruç ibadetini sonrasında da sürdürmeliyiz. Hemen Ramazan’ın peşine Şevval ayından altı gün oruç tutmayı ihmal etmemek gerekir. Peygamber Efendimiz (sallâllâhü aleyhi ve sellem) “Kim Ramazan orucunu tutar ve ona Şevval ayından altı gün ilave ederse, sanki yılın bütününde oruç tutmuş gibi olur.” (Müslim, Sıyâm, 204; Tirmizî, Savm, 53; Ebû Dâvûd, Savm, 59) buyurmuştur. Diğer yandan pazartesi Perşembe oruçlarını tutmayı fırsat buldukça ihmal etmemek ve özellikle de kameri ayların içinde eyyam-ı bîz (aydınlık günler) diye adlandırılan ayın en parlak olduğu 13, 14 ve 15. günleri oruçlu geçirmeye özen göstermek gerekir. (Buhârî, Savm, 60) Resûlullah (sallâllâhü aleyhi ve sellem), her ayın bu günlerinde oruç tutulmasını tavsiye etmiş (Ebû Dâvûd, Savm, 69) ve bu günlerde oruç tutmanın senenin bütün günlerini oruçlu geçirmek gibi olduğunu belirtmiştir. (İbn Mâce, Sıyâm, 29)

MÜMİNİN RAMAZAN EĞİTİMİ

Ramazan medresesinden çıkmış bir mümin; açlık ve yokluk ile irade eğitimini tamamlamış, nefsinin arzularına karşı yok diyebilmeyi öğrenmiş kişidir. Artık basit bir olay karşısında bile infiale kapılıp feveran eden şahıs gitmiş, yerine sabır ve hilm gibi tevazu sıfatları yerleşmiş bir fert gelmiştir. Nefsin dikta ettiği nefret, gazap, kin vs. gibi olumsuz davranışlardan arınmış toplum içinde müspet etkiler bırakan bir kişi haline gelmiştir.

Ramazan iftarları, teravihleri ile içtimai bir ibadet olarak geçirilmiş bir yükümlülük ise de asıl içtimai yönünün tezahür ettiği alan bütün bir toplumun açlıkta eşitlenmiş olmasıdır. Bazı kullarda ihtiyari olarak benimsenmiş olan bu açlık kimilerinde zorunlu bir hal olarak ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla oruç, açlıkla mücadele için de bir fırsat sunmaktadır. Öyle ise oruç tutan ve imkânı olan her müslümanın çevresindeki açlıkla savaş kapsamında faaliyetlerinin olması gerekir.

Ramazan sonrası en önemli hususlardan biri de geçen Ramazanın hasreti çekmek ve gelecek Ramazana kavuşmanın hesabını yapmaktır. Zira ömür sermayesi her geçen an tükenmektedir. Ramazan geçtiği gibi ömür de geçip gitmektedir. Akıllı kişi ölümden sonrası için hazırlık yapan ve Rabbinin huzurunda hesap vereceği güne hazırlanan kimsedir. Akıllı kişi vaktinin her lahzasını en güzel şekilde geçirmek için planlayan kişidir. Güzel işler için güzel niyetler oluşturmalıyız. Şimdiden gelecek Ramazan için ibadet planları oluşturmalı ve niyetlerimiz ile kazanç kapısını hep açık tutmalıyız. Unutmayalım ki mümin ameli ile kazanamadığını çoğu zaman niyeti ile elde edebilir.

Rabbim güzel niyetler ile kendisine yaklaşabilmeyi bizlere nasip etsin! Âmin...

Kaynak: Ahmet Hamdi Yıldırım, Altınoluk Dergisi, Sayı: 435

İslam ve İhsan