İbn Arabî Hazretleri’nin Emr-i Muhkem Eserinde Geçen Şeyhte Olması Gereken Özellikler

İbn Arabî hazretlerinin Emr-i muhkem adlı eserinde bahsettiği mürşidde bulunması gereken özellikler nelerdir? Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz cevaplıyor...

İbn Arabî’ye âid bu eserin Osmanlıca tercümesinde şeyhlik şartları olarak sayılanlar şunlardır:

a- Şeyh, mürîdinin kâbiliyet, zaaf ve ilgilerinin hangi noktada olduğunu bilmelidir.

b- Mürîdi izinsiz tekkeden dışarı bırakmamalıdır.

c- Mürîdinin kendisine uymada sadâkatini denemeden mürîdliğe kabûl etmemelidir.

d- Şeyhlik makâmına kendiliğinden değil, şeyhinin emri ya da mânevî bir işâretle geçmelidir.

e- Konuşurken kendisine karşı çıkanlarla tartışma ve münâzaraya girmemelidir.

f- Mürîdlerinin gönlünden saygınlığını giderecek işlerden sakınmalıdır.

g- Biri herkese, diğeri ihvânına, diğeri tek tek mürîdlerine âid olmak üzere üç meclisi olmalıdır.

h- Hak Teâlâ ile kulluk için farz ibâdetler dışında özel bir zamanı olmalıdır.

i- Mürîdini vaktini kontrole alıştırmalıdır.

j- Mürîdinin rüyâ ve vâkıası hakkında söz söylememelidir.

k- Mürîdlerinin kendi aralarında uzun boylu konuşma ve gidip gelmelerine izin vermemelidir.

l- Mürîdleriyle gece gündüz bir kereden fazla görüşmemeli, kendi hücresinde kalmalıdır.

m- Mürîdini hücreye yerleştirmeden önce kendisi gidip orada iki rekât namaz kılmalıdır.

n- Mürîdler, şeyhin tabiî ihtiyaçlarını gördüğü ortamlara muttalî olmamalıdır.

o- Halvete girecek mürîdlerini yiyecek ve perhîz konusunda eğitmelidir.

p- Şeyh zayıf ihvânını başka şeyhler ve ihvânlarıyla ihtilâta bırakmamalıdır.

r- Kendinden üstün bir şeyh görünce ihvânıyla gidip onun nasîhat ve ziyâretinde bulunmalıdır.^[1]

Dipnot: ^[1].     İbn Arabî, Emr-i muhkem, trc: Mustafa Şerif, İstanbul 1310, s. 11-27.

Kaynak: Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz, 300 Soruda Tasavvufi Hayat, Erkam Yayınları