İdarecinin Halka Tesiri

İdareci halka nasıl etki eder? Ahmed Cevdet Paşa’nın anlatımına göre idarecilerin halka etkilerine örnekler...

Ahmed Cevdet Paşa anlatır:

• Emevî halîfelerinden Velid bin Abdülmelik, yeni yapılan binalar ve çiftlikler merakında idi. İnsanlar da bina ve çiftlik merakına düştü. Toplantı ve meclislerde hep inşaattan ve çiftliklerden bahsedilir oldu.
• Süleyman bin Abdülmelik ise, sefâhate meyyâl, harem hayatına ve yemeğe düşkündü. Onun zamanında da süs, debdebe, şâşaalı ziyafetler, sefâhat, hevâ ve heves aldı yürüdü. Eğlenceler devrin modası hâline geldi.
• Ömer bin Abdülaziz’e gelince, bu yüce halîfe, âbid ve zâhid biriydi. Onun zamanında da halk, ibâdet ve tâat yoluna girdi. Meclislerde;

–Bu gece evrâdın ne idi?

–Kur’ân-ı Kerim’den kaç âyet hıfzettin?

–Bu ay kaç gün oruç tuttun?

–(Kaç garip ve yalnızın yanıbaşında idin?)» gibi mânevî hasbihâller edilir oldu... (Kısas-ı Enbiyâ ve Tevârîh-i Hulefâ, c. I, s. 717)

Halîfe Ömer bin Abdülaziz, zekât memurunu Afrika ülkelerine göndermişti. Memur, malları dağıtamadan geri getirdi. Çünkü zekât alacak kimse bulamamıştı.

Bunun üzerine o da bu paralarla pek çok köle alıp âzâd etti. (Bkz. Saîd Ramazan el-Bûtî, Fıkhu’s-Sîre, Beyrut 1980, s. 434)

Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Hidayet Rehberleri, Erkam Yayınları