İddet Nedir?

İddet, sözlükte belirli sayı, boşanan veya kocası ölen kadının yeniden evlenebilmek için beklemesi gereken süre mânâsına gelir. İddet süresi, çoğunlukla kadının ay hâli (hayız) sayısını veya ayları sayarak belirlendiği için bu kelimeyle ifade edilmiştir.

Eşlerin bir araya gelmediği sadece mücerret kalmış, fiilî/cinsî birliktelik olmamış nikâh akdi için iddet beklemek gerekmez. (Bkz: el-Ahzab, 49)

BOŞANMIŞ KADININ İDDETİ

Boşanmış kadının iddeti, hâmile değilse ve ay hâli (hayız) görecek bir yaştaysa üç hayız ve temizlenme süresince iddet bekler. (Bkz: el-Bakara, 228, 241) Meselâ kadın temiz günlerinde boşanmışsa, üçüncü ay hâlinden sonra temizlenince iddeti tamamlanmış olur. Hayızlı olduğu günlerde boşanmışsa, içinde boşandığı ilk hayız dışındaki üçüncü hayzın sonunda iddeti bitmiş olur.

Kocası vefât eden kadının iddeti, hâmile ise, doğumla sona erer. Hâmile değilse, onun iddeti dört ay, on gündür. (Bkz: el-Bakara, 234)

Kocanın ölümü veya boşanma sırasında hâmile olan kadının iddetinin doğumla sona ereceği, konusunda ise görüş birliği vardır. (Bkz: et-Talak, 4)

İDDETLİ KADINI KORUYUCU TEDBİRLER NELERDİR?

İddet bekleyen kadının bu dönemde başka bir erkekle nişanlanması câiz değildir. Boşamanın ric’î veya bâin talakla olması neticeyi değiştirmez. Kocası vefât eden kadına ise, iddet süresi içinde üstü kapalı evlenme teklifinde bulunulması câiz görülmüştür. (Bkz: el-Bakara, 235) İddet bekleyen kadının bu süre içinde başka bir erkekle evlenmesi de câiz değildir.

İddetli kadının iffetini koruyucu birtakım tedbirler de alınmıştır. Bunları da başlıklar hâlinde şöyle sıralayabiliriz: Seyahat özgürlüğünde birtakım sınırlamalar, mesken güvencesi, boşanan eşlerin iddet süresince birbirleriyle münâsebetleri, iddet bekleyen kadının nafakası, iddet bekleyen kadının yas tutması, iddet esnasında ölüm gerçekleşirse miras durumu ve bu süre zarfında doğan çocuğun nesebi…

Kaynak: Melike Şahin, Şebnem Dergisi, 129. Sayı, Kasım 2015