İkindi Namazının Sünneti ile İlgili Hadisler
Peygamber Efendimiz ikindi namazının sünnetini nasıl kılardı? İkindi namazının sünneti kaç rekattır? İkindi namazının sünneti hakkında hadis-i şerifler.
Ali İbni Ebû Tâlib radıyallahu anh şöyle dedi:
Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem ikindi namazının farzından önce dört rekat namaz kılardı. İkinci rekatın tahiyyatında Allah Teâlâ’ya en yakın meleklere ve onların yolunca giden Müslüman ve mü’min kimselere selâm ederdi. (Tirmizî, Mevâkît 201, Cuma 66. Ayrıca. bk. Nesâî, İmâmet 5; İbni Mâce, İkâmet 109)
İbni Ömer radıyallahu anhümâ’nın rivayetine göre Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“İkindi namazının farzından önce dört rekat namaz kılan kimseye, Allah rahmetini ihsân etsin.” (Ebû Dâvûd, Tatavvu 8; Tirmizî, Salât 201.)
Ali İbni Ebû Tâlib radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem ikindi namazının farzından önce iki rekat namaz kılardı. (Ebû Dâvûd, Tatavvu 8)
Hadisleri Nasıl Anlamalıyız?
Resûlullah Efendimiz’in ikindi namazının sünnetini bazan iki, bazan da dört rekat olarak kıldığı yukarıdaki rivayetlerden anlaşılmaktadır. Bu rivayetlerin ikincisinde, ikindinin sünnetini dört rekat olarak kılana Allah Teâlâ’nın rahmet etmesi için dua ettiği görülmektedir.
PEYGAMBERİMİZ İKİNDİ NAMAZININ SÜNNETİNİ KAÇ REKAT KILARDI?
Hz. Peygamber’in, ikindinin sünnetini dört rekat kıldığı zaman, ikinci rekatın tahiyyatında meleklere ve Müslümanlara selâm etmesi sözünü, aralarında Hanefîler’in de bulunduğu bazı âlimler, Resûl-i Ekrem’in “es-Selâmü aleynâ ve alâ ibâdillâhi’s-sâlihîn” (Selâm bize ve Allah’ın sâlih kullarına olsun) diye dua etmesi, sonra üçüncü rekate kalkması şeklinde yorumlamışlardır. İmam Şâfi ve Ahmed İbni Hanbel ise bunu, ikinci rekattan sonra selâm vermek, yani o dört rekatı birbirinden ayrı ikişer rekat olarak kılmak şeklinde anlamışlardır.
Peygamber Efendimiz’in bu sünneti bazan iki, bazan da dört rekat olarak kılması, hem Hanefîler’in hem de diğer âlimlerin uygulamasının doğru olduğunu göstermektedir. Hiçbir zaman unutulmamalıdır ki, âlimlerimizin bu nevi uygulamalarda farklı düşünüyor gibi görünmesi, daha sevap olanı tesbit etme gayretinden başka bir şey değildir. Allah hepsinden razı olsun. Meymûne vâlidemizin belirttiğine göre Resûl-i Ekrem Efendimiz, kıldığı bir namazı veya yaptığı hayırlı bir işi devamlı surette yapmak isterdi. Bir defasında devlet işleriyle meşgulken, ikindi namazından önce kıldığı iki rekat namazı kılamamıştı. İkindi namazını kıldırdıktan sonra evine geldi ve kılamadığı o sünneti ikindinin farzından sonra kıldı. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, VI, 334-335) Bu namazın, yine bir meşgale sebebiyle kılamadığı öğlenin son sünneti olduğu da rivayet edilmektedir. Âlimlerimiz ikindiden sonra Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in kıldığı namazları araştırmışlar, o çeşitli sebeplerle kılmış olsa bile, ümmetine olan şefkati sebebiyle, ikindinin farzından sonra onların herhangi bir sünnet kılmalarını istemediği ve buna izin vermediği sonucuna varmışlardır.
Hz. Ömer’in “Peygamber aleyhisselâm ikindi namazından sonra, gün batıncaya kadar namaz kılmayı yasakladı” (Buhârî, Mevâkît 30, 31) diye rivayet etmesi, bu yasağa rağmen ikindiden sonra namaz kılmaya kalkanlara engel olması, ikindiden sonra sünnet kılınmayacağını göstermektedir. Burada bir hususu daha belirtmekte fayda var: İslâm âlimleri ikindi namazının sünnetine dair rivayetlere bakarak bu namazın sünnet-i müekkede olmadığını söylemişlerdir. Buna göre ikindi namazının sünneti, bazan kılınıp bazan terkedilebilecek bir sünnet yani müstehap bir namazdır. Hal böyle olunca, vakti müsait olan kimseler bu sünneti kılmalı ve hadiste müjdelenen ilâhî rahmeti kazanmaya bakmalıdırlar.
Hadislerden Öğrendiklerimiz
- Resûl-i Ekrem Efendimiz ikindi namazının sünnetini bazan iki bazan da dört rekat olarak kılmıştır.
- Allah’ın Resûlü, ikindinin farzından önce dört rekat sünneti devamlı olarak kılanlara dua etmiştir.
- İkindi namazının sünneti, sünnet-i müekkede (Efendimiz’in devamlı surette kıldığı bir namaz) olmamakla beraber, bu sünneti kılanlar büyük sevap kazanırlar.
Kaynak: Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları
YORUMLAR