İlim ve Eğitim Ahlakla Yücelir

Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından hazırlanan bu haftaki cuma hutbesi “İlim ve Eğitim Ahlakla Yücelir” başlığıyla yayınlandı.

“İlim ve Eğitim Ahlakla Yücelir” başlığıyla yayınlanan bu haftaki cuma hutbesinde; dinimizin ilim ve eğitimi Müslümana vazife olarak yüklediği belirtildi.

Hutbede önümüzdeki pazartesi günü başlayacak olan yeni eğitim-öğretim dönemiyle ilgili hayır temennilerinde bulunuldu.

İşte 06.09.2024 tarihli cuma hutbesi...

İLİM VE EĞİTİM, AHLAKLA YÜCELİR

Aziz Müminler!

Okuduğum ayet-i kerimede Hz. İbrâhim ve Hz. İsmâil Cenâb-ı Hakk’a şöyle niyazda bulunmuştur: “Rabbimiz! İçlerinden onlara bir peygamber gönder; onlara ayetlerini okusun, kitabı ve hikmeti öğretsin ve onları her türlü kötülükten arındırsın. Şüphesiz, sen mutlak güç sahibisin, hüküm ve hikmet sahibisin.”[1]

Okuduğum hadis-i şerifte ise Peygamber Efendimiz (s.a.s) şöyle buyurmuştur: “Kim ilim için yola çıkarsa Allah ona cennete giden yolu kolaylaştırır. Melekler, ilim tahsil edenler üzerine kanatlarını gerer...”[2]

Muhterem Müslümanlar!

Yüce dinimiz İslam, kadın erkek her Müslümana ilim tahsil etmeyi asli bir vazife olarak yüklemiştir. Cenâb-ı Hak, اِقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذ۪ي خَلَقَۚ “Yaratan Rabbinin adıyla oku!”[3] buyurmuş, Allah adına ve O’nun rızası doğrultusunda okuyup öğrenmeyi bizlere emretmiştir. Sevgili Peygamberimiz (s.a.s), ilim yolunda olanları övmüş, fayda vermeyen ilimden Allah’a sığınmıştır.[4] Zira insan; kendini, Rabbini ve çevresini ilimle tanır. Yaratılış gayesini bilgiyle öğrenir. Ahlak ve fazileti, iyilik ve takvayı eğitimle kuşanır. Hakkı batıldan, hayrı şerden, doğruyu yanlıştan hikmetle ayırır.

Kıymetli Müminler!

Rabbimizin güzel isimlerinden biri de “el-Alîm”dir. O, ilmin bizatihi kaynağıdır; verdiği akıl, indirdiği kitaplar ve gönderdiği peygamberler ile insanlara bilmediklerini öğretendir. Dolayısıyla ilim; vahiyle yoğrulur, nebevi ahlakla süslenir, insanlığın hayrına kullanılırsa gerçek anlamına kavuşur. Kişiyi dünyada huzur ve mutluluğa, ahirette ebedi nimetlere ulaştırır. Hakikati öğrenen ve öğreten konumunda olan mümin ise; Kur’an ile aklı, sünnet ile hayatı, İslam ile insanlığı buluşturabildiği ölçüde sorumluluğunu yerine getirmiş olur.

Değerli Müslümanlar!

İlim ve eğitim sadece bilgi yüklenmek değildir. İlmin ve eğitimin, talim ve terbiyenin amacı, güzel ahlaktır, sâlih ameldir. İyi insan yetiştirmektir. Topluma ve insanlığa faydalı olmaktır. Herkesin huzur içinde yaşayabileceği bir dünya inşa etmektir. Şayet, ilim ve eğitim; irfanla buluşur, ahlakla yücelirse kötüler ve kötülükler toplumda yer bulamaz. Şiddetin yerine şefkat, nefretin yerine merhamet hâkim olur. İlim ve eğitim, bilim ve teknoloji, şahsi çıkar ve ihtiraslar için kullanılır ise, insani ve ahlaki değerler hiçe sayılır. Bugün Gazze’de ve dünyanın pek çok yerinde olduğu gibi korkunç silahlar ve bombalarla benzeri görülmemiş soykırım ve katliamlar yaşanır.  

Aziz Müslümanlar!

Önümüzdeki Pazartesi günü milyonlarca çocuğumuz okullarıyla buluşacak. Okullar, çocuklarımızın kimlik ve karakter gelişiminde, talim ve terbiyesinde önemli bir yere sahip olan kurumlarımızdandır. Öğretmenlerimiz ise çocuklarımızı; ilimle, imanla, güzel ahlakla, doğru ve sahih bilgi ile buluşturan, geleceğimizi inşa eden müstesna şahsiyetlerdir. Öğretmenlik, Allah Resûlü (s.a.s)’in övdüğü bir meslektir. Nitekim Peygamber Efendimiz (s.a.s),  إِنَّمَا بُعِثْتُ مُعَلِّماً “Ben, bir öğretmen olarak gönderildim.”[5] hadisiyle, öğretmenliğin önemini bizlere hatırlatmıştır. Çocuklarımızı ve gençlerimizi, milletine ve insanlığa faydalı bir nesil olarak yetiştirmek, ortak sorumluluğumuzdur. Geliniz, göz aydınlığı yavrularımızın akademik başarıları için çaba gösterdiğimiz gibi, ebedi kurtuluşları için de gayret edelim. Unutmayalım ki, zamanın şartlarına göre iyi bir eğitim almış, güzel ahlakla yetiştirilmiş bir nesil; en büyük kazancımız, en sarsılmaz gücümüz olacaktır.

Değerli Müminler!

Önümüzdeki Pazartesi günü aynı zamanda Diyanet İşleri Başkanlığımıza bağlı 4-6 yaş grubu Kur’an kurslarımız, eğitim-öğretime başlıyor. Bu sene, 16 Eylül’de başlayacak olan 7-10 yaş grubu, ihtiyaç odaklı ve uzaktan eğitim kurslarımıza da kayıtlarımız devam etmektedir. Çocuklarımızı, gençlerimizi, kadın erkek her yaştan insanımızı Kur’an kurslarımıza ve camilerimize bekliyoruz. Konuyla ilgili detaylı bilgiyi il ve ilçe müftülüklerimizden alabilirsiniz.

Bu vesileyle yeni eğitim-öğretim döneminin öğrencilerimize, öğretmenlerimize, Kur’an kursu öğreticilerimize, ailelerimize ve aziz milletimize hayırlı olmasını Yüce Rabbimden niyaz ediyorum.

Hutbemi, Peygamber Efendimiz (s.a.s)’in şu duasıyla bitiriyorum: “Allah’ım! Bana öğrettiklerinle beni faydalandır. Fayda verecek ilmi bana öğret ve ilmimi artır.”[6]

Dipnotlar:

[1] Bakara, 2/129. [2] Tirmizî, İlim, 19. [3] Alak, 96/1. [4] Müslim, Zikir, 73. [5] Dârimî, Mukaddime, 32. [6] Tirmizî, Deavât 128.

Hazırlayan: Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü

İslam ve İhsan

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.