İslam’da Borcun Zamanı Nasıl Belirlenir?

SORULARLA İSLAM

İslam’da borcun zamanı nasıl belirlenir? Karz-ı hasen nedir? Dr. Ahmet Hamdi Yıldırım açıklıyor.

KARZ-I HASEN NEDİR?

Karz-ı hasen; Kişinin kazancının bir kısmını bir başkasının ihtiyacını gidermesi için geri almak şartıyla vermesidir.

Hiçbir maddi çıkar düşüncesi gözetmeksizin sırf Allah'ın rızasını kazanmak ve din kardeşinin sıkıntısını gidermek amacıyla karşılıksız borç vermeye karzî hasen denir. Karzın rüknü icâb ve kabul ile bu esnada malın tesliminden ibarettir. Karz akdinin sıhhatli olabilmesi için, tarafların akıllı ve mümeyyiz olması; piyasada misli olan malın bulunması, karz muamelesi esnasında herhangi bir menfaatin şart koşulmaması gereklidir. (Yusuf Kerimoğlu, Emanet ve Ehliyet, İstanbul 1985, II, 474-475) Ödünç veren kişinin, verdiği bu ödünç sebebiyle müstakrizden bir menfaat talebi haramdır. Çünkü karzın karşılığında fazla bir şey istemek faizdir. Ancak mustakriz dilerse mukrıza herhangi bir şarta dayalı olmaksızın hediye verebilir, ikramda bulunabilir. (Ömer Nasuhi Bilmen, a.g.e., VI, 99-100)