İstidrâc Nedir? Mûcize ve Kerâmetle İlişkisi var mıdır?

İstidrâc nedir? Mûcize ve kerâmetle ilişkisi var mıdır?

İstidrâc, mümin olmayan kimselerde görülen olağanüstü fiiller sebebiyle onların küfür ve azaplarının derece derece artırılması anlamına bir kavramdır. İnancı olmayan insanlarda görülen bu tür olağanüstü hâllere kerâmet değil, istidrâc, sihir veya mekr adı verilir. Gösterilen şeylerin olağanüstülüğü eşit olmakla birlikte, hükmü zâhir olduğu şahıslara göre değişir. Peygamberde zâhir olunca mûcize, müminde zâhir olunca kerâmet, kâfirde zâhir olunca istidrâc adını alır.

Halkın olağanüstü şeylere düşkünlüğü; istidrâc, sihir ve büyünün de zaman zaman tasavvufî şeylermiş gibi algılanmasına sebep olmuştur. Bu yüzden istidrâc, büyü ve sihirle ilgili konuları ayrı bir başlık altında inceleme zarûreti hâsıl oldu.^[1]

Mûcize nebîde, kerâmet müminde görüldüğü hâlde istidrâc kâfir ve mülhid insanlarda görülür. Türkçedeki sihir, büyü, afsun, cadılık türü şeylerin hepsi “istidrâc” kapsamı içinde değerlendirilebilir.

Dipnot:

^[1]. Bkz. Üçüncü Bölüm “Kısmen Tasavvufî Bâzı Güncel Sorular” s. 315-324.

Kaynak: Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz, 300 Soruda Tasavvufi Hayat, Erkam Yayınları