İyi Bir Nesil Nasıl Yetiştirilir?
Genç nesiller geleceğimizin teminatıdır çünkü bizi geleceğe yeni nesiller taşıyacak. Peki ahlaklı ve iyi bir nesil nasıl yetiştirilebilir?
Üstün incelikler, sonsuz zarâfet ve derinlikler örneği olarak yaratılan insanın esas kıymeti, Allâh’a kulluk edebilmek ve Rabbinin azametini idrâk edip esrârından nasîb alabilmektir.
Kâinât ve içindeki yaratıklar, gelişigüzel rastlantılar olmayıp gâyesiz ve maksatsız değildir. İnsan da, sebepsiz bir mâcerânın tesâdüfî bir eseri değildir. Başıboş olsun diye yaratılmamıştır. İnsanın yaratılmasında ilâhî bir maksat vardır. Rabbin cemâl ve kemâl sıfatları insanda tecellî ederek insan Rabbine “halîl” (dost) olabilmektedir.
YERYÜZÜNÜN HALİFESİ
Diğer yaratıklar ise, insanı yaşatmak içindir. İnsan “halîfe” kılınmıştır. Halîfe olmak, fedâkar insanlara lutfedilmiş bir vekâlettir. Cenâb-ı Hak, bu vekâleti hakkıyla îfâ edenlerin gören gözü, işiten kulağı olur. Bu da Kur’ân-ı Kerîm’in ahlâkıyla ahlâklanmakla mümkündür. Bu ahlâkın zirve noktalarını Allâh Teâlâ şöyle beyân buyurur:
“İyilik ve kötülük müsâvî değildir. Sen kötülüğü en güzel bir tarzda önlemeye çalış. O zaman (göreceksin ki) Sen’inle arasında düşmanlık bulunan kimse sanki candan ve sıcak bir dost oluvermiştir. Bu güzel haslete ancak sabredenler eriştirilir ve yine buna ancak hayırdan büyük bir pay sâhibi olan kimse kavuşturulur.” (Fussilet, 34-35)
Kur’ân, insanı ahlâkın en fazîletli noktasına eriştirir. Zîrâ bütün ibâdetler ve zikirler, güzel ahlâk ile kemâle erişir. Nitekim Hasan-ı Basrî -rahmetullâhi aleyh- kendisini gıybet edene hediye göndererek teşekkür ederdi.
İlâhî güzellikler mecmûası hâlinde dünyâya gelen insan, hayat imtihanına tâbî tutulduğundan, kendisine hayra da şerre de müsâit geçici bir hürriyet verilmiştir. O, nefsinde gizlenen fısk u fücûr ve rûhâniyetinde bulunan takvâ temâyülleri ile başbaşa bırakılmıştır.
Kötü huyların yaratılması, imtihan gâyesini sağlamak içindir. Kur’ân-ı Kerîm’de:
“Nefse ve ona birtakım kabiliyetler verip de iyilik ve kötülüklerini ilham edene yemin ederim ki, nefsini kötülüklerden arındıran kurtuluşa ermiş, onu günah ve isyanlarla kirleten de elbette ziyan etmiştir.” (eş-Şems, 7-10) buyrulmaktadır.
Demek ki, insanı insan yapan, güzel huylarla bezenmiş olması; insanlıktan çıkaran da kötü huylara bulaşmasıdır.
Allâh’ın yarattığı dünyâda O’nun nîmetleri içinde yaşarken, emir ve yasaklarına karşı çıkmak, en karanlık ve âkıbeti korkunç bir ahmaklıktır. Îmân ve ahlâk nizâmına girmeyenler ve zâlimler, ilâhî intikâma dûçâr olacaklardır.
İNSANCA YAŞAMAK
İnsanca yaşamanın biricik şartı, din ve ahlâktır. İnsanlığın kemâli ve en mükemmel ahlâk örneği de Hazret-i Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’dir.
Âyet-i kerîmede şöyle buyrulur:
“Andolsun ki, sizin için; Allâh’a ve âhiret gününe kavuşacağını uman ve Allâh’ı çok zikreden (mümin)’ler için Rasûlullâh’ta üsve-i hasene (en mükemmel bir örnek) vardır.” (el-Ahzâb, 21)
Hazret-i Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz de:
“Beni Rabbim terbiye etti ve terbiyemi de pek güzel kıldı.” (Suyûtî, el-Câmiu’s-Sağîr, I, 12) buyurarak şahs-ı Muhammedî’sindeki yüksek ahlâka temâs etmektedir.
Bunun içindir ki, insanın sırrı Muhammedî hakîkatte çözülebilir. O’nda ne kadar fânî olunabilirse, esrâr-ı ilâhî o kadar ayân olur.
NESLİN KORUNMASI
Nesil, ırz, nâmus ve âile teşkîli, ilâhî bir nîmet olan hayat hakkının tabiî neticeleridir.
Âdem -aleyhisselâm-’dan beri bütün şerîatlerin peygamberleri, izdivâc kânununun selâmeti için nikâh husûsunda büyük bir ciddiyet göstermişlerdir. Çünkü neslin muhâfazası, nikâh müessesesinin sağlamlığı ile mümkündür. Âile teşkîlâtı içinde terbiye edilmeyen, nikâhın dışında kalan nesiller; hayatı karıştırır, ictimâî refâhı temelinden yıkar, anarşiye sebep olur… Nikâhın saâdetini, fuhşun murdarlığına değişmek kadar ahmaklık ve cehâlet olamaz!..
Asil bir nesil yetiştirmek, insanlığın en ulvî bir duygusu ve saâdetidir. Çocukların terbiyesi husûsunda hadîs-i şerîfte:
“Hiçbir baba çocuğuna güzel ahlâktan daha hayırlı bir mîras bırakmamıştır.” (Tirmizî, Birr, 33) buyrulmaktadır.
Evlâdların yetiştirilmesi husûsunda çekilen mihnet ve meşakkatler, günahların affına vesîle olur.
Allâh’ın ibâdethâne olarak yarattığı bu cihanda, kulluk tezâhürlerini, mânevî haysiyetlerini, insânî şeref ve kıymetlerini kaybeden ülkelerin, cihan haritasından nasıl silindiklerini âleme ibret olmak üzere beyân eden Kur’ân-ı Kerîm, insanlara irşâd ışıkları tutmakta ve ebedî saâdetin yollarını aydınlatmaktadır.
Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Nebiler Silsilesi 1, Erkam Yayınları