Kadınlar Cenaze Defni İçin Mezarlığa Gidebilir mi?
İslam’a göre kadınların cenazeye katılmalarında sakınca var mıdır? Kadınlar cenaze defni için mezarlığa gidebilir mi?
Ümmü Atıyye radıyallahu anhâ’dan rivayet edildiğine göre şöyle demiştir:
Biz hanımlar cenazeye iştirak etmekten men edildik. Fakat cenâze teşyii bize kesin olarak haram kılınmadı. (Buhârî, Cenâiz 29, İ’tisam 27; Müslim, Cenâiz 34-35. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Cenâiz 40; İbni Mâce, Cenâiz 50)
Hadisten Öğrendiklerimiz
Cenâze teşyii, diğer bir ifadeyle ebediyet yolcusunun uğurlanması konusunda Müslüman hanımların, erkeklerden farklı bir durumları vardır. Erkekler cenazeyi uğurlamaya ciddi şekilde teşvik edilirken, hanımlar alıkonulmuştur. Her ne kadar “haram” kılınmamış ise de onların cenaze ile kabre gitmeleri hoş karşılanmamıştır.
Ümmü Atıyye, lafzan mevkuf ve fakat mânen merfû olan bu rivayetinde konuya ait durumu özetle belirtmiş bulunmaktadır. Bu ifade tarzından hareketle kadınların cenazeye iştirak etmeleri tenzihen mekruh kabul edilmiştir.
Aslında düşünüldüğü zaman, cenaze defni gibi psikolojik açıdan dayanıklı olmayı gerektiren üzücü bir işin erkekler tarafından yerine getirilmesi pek tabiîdir. Hanımların iştirakleri işin geciktirilmesine ve hatta cenazeden alınması gerekli ibretin büsbütün kaybedilmesine yol açabilir. Bayram namazı için hanımların sahrâya çıkmalarını teşvik eden Hz. Peygamber, onların cenaze teşyiinde bulunmalarını hoş karşılamamıştır. Bu, yapılacak işin niteliği ile ilgili bir uygulama olmaktadır. İmâm-ı Âzam da cenaze teşyiinin hanımlara yakışmadığı görüşündedir.
Hadisten Öğrendiklerimiz
- Hanımların cenâzeye iştirakleri tenzihen mekruhtur.
- Cenâze teşyiine erkekler teşvik edilmiştir.
Kaynak: Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları